۱۹ فروردین, ۱۴۰۴دستهبندی اعدام
عفو بین الملل در گزارش خود تأکید کرده است که دیکتاتوری حاکم بر ایران، فراتر از استفاده از مجازات اعدام بهعنوان ابزاری در نظام قضایی، از آن برای ایجاد ترس، سرکوب سیاسی و مهار اعتراضات عمومی بهره میگیرد
کانون حقوق بشر ایران، سهشنبه ۱۹ فروردینماه ۱۴۰۴ – سازمان عفو بین الملل در تازهترین گزارش سالانه خود اعلام کرد که سران حاکم بر ایران با اجرای دستکم ۸۵۳ حکم اعدام در سال ۲۰۲۳ میلادی، مسئول ۶۴ درصد از کل اعدامهای ثبتشده در جهان بوده است. این آمار، بالاترین میزان اعدام ثبتشده در ایران از سال ۲۰۱۵ تاکنون است و بار دیگر جایگاه ایران را بهعنوان دومین کشور در جهان از نظر تعداد اعدامها، پس از چین، تثبیت میکند.
این گزارش که در تاریخ ۲ آوریل ۲۰۲۴ (۱۴ فروردین ۱۴۰۳) منتشر شد، از افزایش بیسابقه اعدامها در ایران، بهویژه در رابطه با جرایم مواد مخدر و در میان اقلیتهای قومی، بهعنوان یک روند نگرانکننده یاد کرده است.
استفاده ابزاری از مجازات اعدامعفو بین الملل در گزارش خود تأکید کرده است که دیکتاتوری حاکم بر ایران، فراتر از استفاده از مجازات اعدام بهعنوان ابزاری در نظام قضایی، از آن برای ایجاد ترس، سرکوب سیاسی و مهار اعتراضات عمومی بهره میگیرد. این سازمان حقوق بشری هشدار داده است که اعدام در ایران، بهویژه در پروندههای سیاسی و اقلیتها، اغلب پس از محاکمههایی ناعادلانه، بدون دسترسی مؤثر به وکیل و اعترافات اخذشده تحت شکنجه صورت میگیرد.
در سال ۲۰۲۳، ۲۴ درصد از کل اعدامهای ثبتشده در ایران مربوط به اقلیت بلوچ بوده است؛ در حالی که این گروه قومی تنها حدود ۵ درصد از جمعیت ایران را تشکیل میدهد. عفو بین الملل این روند را نشانگر تبعیض نهادینهشده در نظام قضایی ایران دانسته و آن را مصداق بارز نقض فاحش حقوق بشر عنوان کرده است.
موج اعدامها در پروندههای مواد مخدر
بیش از نیمی از کل اعدامهای ثبتشده در ایران در سال گذشته مربوط به جرایم مرتبط با مواد مخدر بوده است. این در حالی است که طبق معیارهای حقوق بین الملل، مجازات اعدام باید تنها در موارد «جنایات بسیار جدی» مانند قتل عمد اعمال شود و جرایم مواد مخدر مشمول این تعریف نیستند.
عفو بین الملل در گزارش خود این واقعیت را بهشدت مورد انتقاد قرار داده و از دولت ایران خواسته تا فوراً اعدام در ارتباط با جرایم مواد مخدر را متوقف کرده و گامهایی در راستای حذف کامل این مجازات بردارد.
اعدام زنان و نوجوانان
در سال ۲۰۲۳، دستکم ۲۴ زن در ایران اعدام شدهاند که این رقم، بیشترین تعداد اعدام زنان در یک سال در دهه گذشته به شمار میرود. بسیاری از این زنان در پروندههایی مرتبط با خشونتهای خانگی، ازدواجهای اجباری یا دفاع از خود در برابر سوءاستفاده طولانیمدت محکوم شده بودند.
همچنین دستکم ۵ نوجوان که در زمان وقوع جرم زیر ۱۸ سال سن داشتند، در سال گذشته در ایران اعدام شدند. این در حالی است که ایران به کنوانسیون حقوق کودک متعهد است و بر اساس آن، اعدام افراد زیر ۱۸ سال ممنوع است.
موج سرکوب پس از اعتراضاتعفو بین الملل در گزارش خود اشاره کرده که پس از اعتراضات سراسری در سال ۱۴۰۱ که در پی قتل مهسا امینی آغاز شد، حکومت ایران بر شدت سرکوبها افزود و اعدام بهعنوان ابزاری برای مجازات معترضان و ایجاد رعب عمومی به کار گرفته شد.
در همین راستا، احکام اعدام علیه معترضان، از جمله در پروندههایی چون محسن شکاری، محمد قبادلو، و چندین تن دیگر صادر و بعضاً اجرا شدند. این سازمان هشدار داده که این روند ممکن است در سالهای آینده نیز ادامه یابد، مگر آنکه فشار بینالمللی جدی و مستمر بر این حکومت اعمال شود.
ایران در صدر، اعدامهای اعلام شده
در حالی که شمار اعدامها در بسیاری از نقاط جهان کاهش یافته یا متوقف شده، سران حاکم بر ایران جزء کشورهایی است که بیشترین افزایش را در اجرای اعدامها داشتهاند. بر اساس گزارش عفو بین الملل، در سال گذشته در مجموع ۱۵۲۴ اعدام در سراسر جهان ثبت شده که نسبت به سال ۲۰۲۲ افزایش قابل توجهی داشته است. سهم ایران از این آمار حدود دو سوم بوده است.
درخواست پایان دادن به اعدام در ایران
عفو بین الملل با انتشار این گزارش بار دیگر از مقامات حاکم بر ایران خواست تا فوراً به روند اعدامها، بهویژه در رابطه با اقلیتها، زنان، نوجوانان و افراد متهم به جرایم مواد مخدر، پایان دهند.
این سازمان همچنین از نهادهای بینالمللی، سازمان ملل، اتحادیه اروپا و دولتهای دموکراتیک خواست که از همه ظرفیتهای سیاسی و دیپلماتیک خود برای توقف چرخه مرگ در ایران استفاده کنند.
در پایان این گزارش آمده است: «مجازات اعدام، صرفنظر از نوع جرم، شخصیت فرد مجرم یا شیوه اجرای حکم، ذاتاً ظالمانه و ناقض کرامت انسانی است. این مجازات نه ابزاری برای عدالت، بلکه وسیلهای برای ارعاب و تحکیم قدرت است. ایران باید به این روند پایان دهد.»
کانون حقوق بشر ایران را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:
تلگرام / ایکس / اینستاگرام / یوتیوب / فیسبوک
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر