مرگ مشکوک کریم قلندرپور در دیزل‌آباد کرمانشاه؛ دادخواهی مادر در مقابل زندان ~ کانون حقوق بشر ایران

مرگ مشکوک کریم قلندرپور در دیزل‌آباد کرمانشاه؛ دادخواهی مادر در مقابل زندان

۱۹ فروردین, ۱۴۰۴دسته‌بندی حقوق بشر

مرگ مشکوک کریم قلندرپور، نمادی از جنایات در زندان های ایران، بحران عدالت، فساد ساختاری و نقض حقوق زندانیان در کشور است

کانون حقوق بشر ایران، سه‌شنبه ۱۹فروردین‌ماه ۱۴۰۴ – مادر کریم قلندرپور در مقابل زندان دیزل آباد ، خواهان دادخواهی خون فرزندش شده است. کریم قلندر‌پور در اواخر سال ۱۴۰۲ در زندان دیزل آباد کرمانشاه به طرز مشکوکی به قتل رسیده است.

پرونده‌ای تلخ و جنجالی از مرگ جوان زندانی کریم قلندرپور در زندان دیزل‌آباد کرمانشاه، بار دیگر توجه‌ها را به سمت نقض حقوق بشر، فساد گسترده در دستگاه قضایی و شرایط زندان‌ها در ایران جلب کرده است.

مادر کریم قلندرپور با حضور در مقابل زندان دیزل آباد کرمانشاه خواهان دادخواهی خون فرزندش شده است.

آغاز ماجرا؛ نزاعی ساده با عواقبی سنگین

کریم قلندرپور، جوانی که در یک مغازه لوکس‌فروشی خودرو مشغول به کار بود، به دلیل درگیری جزئی با یکی از همسایگان محل کارش به نام حامد عباس‌آبادی، وارد پرونده‌ای پیچیده و مشکوک شد. بر اساس گزارش خانواده وی، در جریان این درگیری که فیلم آن نیز توسط دوربین‌های مغازه ضبط شده، طرف مقابل با سلاح سرد حمله کرده و کریم تنها با دستان خالی از خود دفاع کرده است.

اتهام‌زنی، پرونده‌سازی و فساد اداری

خانواده کریم قلندرپور در این رابطه می‌گویند، حامد عباس‌آبادی با استفاده از نفوذ خود در سیستم قضایی و با پرداخت رشوه به مأموران و قاضی پرونده، موجب صدور حکم سنگینی برای کریم شد. گزارش‌ها حاکی از آن است که مأموران امنیت اخلاقی با تنظیم گزارش‌های جعلی، اتهامات بی‌اساسی از جمله “قدرت‌نمایی با سلاح گرم و سرد” را به کریم وارد کردند. علی‌رغم وجود مستندات تصویری مبنی بر بی‌گناهی او، قاضی پرونده توجهی به آن‌ها نکرد و حکمی ۲۳ ماهه برای وی صادر شد.

بازداشت مجدد و مرگ در شرایطی مشکوک

در تاریخ ۲۷ دی‌ماه ۱۴۰۲، مأموران مجدداً کریم قلندرپور را بازداشت کردند. از آن زمان به بعد، تماس وی با خانواده‌اش قطع شد. بنا به گفته نزدیکان، پس از مراجعه به زندان، مسئولان ابتدا عنوان کردند که دست وی سوخته و او را به بیمارستان منتقل کرده‌اند. اما خانواده در بیمارستان با پیکری نیمه‌جان و در حالت کما روبه‌رو شدند که آثار شدید ضرب‌وشتم، سوختگی، شکستگی و علائم خفگی بر آن مشهود بود.

پزشکی قانونی نیز در گزارش اولیه، علت وخامت حال وی را خونریزی داخلی ناشی از ضربات شدید به سر اعلام کرد.

مرگ و پنهان‌کاری

کریم پس از ۲۸ روز در بیمارستان، در اواخر سال ۱۴۰۲، در حالی که هنوز خانواده‌اش امیدوار به بازگشت او بودند، با تصمیم زندان از دستگاه‌های حیاتی جدا شد. خانواده ادعا می‌کنند این اقدام بدون اطلاع یا رضایت آنان صورت گرفت. پزشکان اعلام کرده‌اند که این تصمیم با دستور مقامات زندان اتخاذ شده است.

مسیر مسدود عدالت؛ بی‌پاسخی و عدم شفافیت

با گذشت بیش از یک سال، خانواده قلندرپور همچنان در پی روشن شدن حقیقت هستند. به گفته وکیل پرونده، درخواست‌های متعدد برای بررسی فیلم‌های دوربین زندان و ارائه گزارش رسمی از سوی زندان بی‌پاسخ مانده و مقامات به دستور رئیس زندان، از همکاری خودداری کرده‌اند. این در حالی است که گزارش‌های مختلف و شهادت هم‌بندی‌ها، حکایت از رفتار انسانی و بی‌حاشیه کریم در زندان دارد.

پیامدهای انسانی مرگ مشکوک کریم قلندرپور

مرگ این جوان، تأثیرات روانی شدیدی بر خانواده‌اش گذاشته است. خواهر او، مهندس عاطفه قلندرپور، که به شدت به برادرش وابسته بود، ۱۷ روز پس از اعلام مرگ مغزی کریم، خودکشی کرد. مادر خانواده نیز بارها دست به خودکشی زده است.

۹ طلافروش بلوچ، بازداشت، بلاتکلیفی و محرومیت از تماس و ملاقات

دادخواهی مادر حمید حسین نژاد حیدرانلو زندانی سیاسی محکوم به اعدام + کلیپ

ضرب و شتم و شکنجه زندانیان، نقض قوانین حقوق بشری

ضرب و شتم و شکنجه زندانیان توسط مأموران زندان با اصول اساسی حقوق بشر و مقررات بین‌المللی متعددی مغایرت دارد. این اعمال نقض حقوق ذاتی و کرامت انسانی زندانیان است و در چندین سند مهم بین‌المللی و منطقه‌ای مورد محکومیت قرار گرفته است. در زیر به برخی از قوانین و اصول حقوق بشری مرتبط اشاره می‌کنم:

اعلامیه جهانی حقوق بشر (UDHR)

ماده 5: “هیچ‌کس نباید تحت شکنجه یا مجازات‌ها یا رفتارهای غیرانسانی، ظالمانه یا تحقیرآمیز قرار گیرد.” ضرب و شتم زندانیان نقض آشکار این ماده است که بر کرامت انسانی تأکید دارد.

میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی (ICCPR)

ماده 7: “هیچ‌کس نباید تحت شکنجه یا رفتارها و مجازات‌های ظالمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز قرار گیرد.”

ماده 10(1): “همه زندانیان باید با انسانیت و احترام به کرامت ذاتی انسانی رفتار شوند.” این ماده تأکید ویژه‌ای بر رفتار انسانی با زندانیان دارد و رفتار خشونت‌آمیز ناقض آن است.

کنوانسیون علیه شکنجه و دیگر رفتارها یا مجازات‌های ظالمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز (CAT)

این کنوانسیون هر نوع شکنجه، آزار جسمی و روانی، و رفتار تحقیرآمیز علیه زندانیان را ممنوع می‌کند.

ماده 2: دولت‌ها موظف‌اند اقدامات قانونی و اداری لازم برای جلوگیری از شکنجه را اجرا کنند.

ماده 16: اعمال غیرانسانی حتی اگر به سطح “شکنجه” نرسد، نیز ممنوع است.

مجموعه اصول حمایت از همه اشخاص تحت هر نوع بازداشت یا زندان (۱۹۸۸)

اصل 1: “با همه افراد محروم از آزادی باید به انسانی‌ترین شکل ممکن و با احترام به کرامت انسانی رفتار شود.”

اصل 6: “هیچ‌کس نباید در بازداشت یا زندان مورد شکنجه یا رفتارها و مجازات‌های ظالمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز قرار گیرد.”

قوانین نلسون ماندلا (قوانین استاندارد حداقل برای رفتار با زندانیان)

این قوانین توسط سازمان ملل برای تضمین رفتار انسانی با زندانیان تدوین شده‌اند.

قانون 1: “همه زندانیان باید با احترام به کرامت و ارزش ذاتی انسانی‌شان رفتار شوند.”

قانون 43: “هیچ زندانی نباید تحت شکنجه یا رفتارها و مجازات‌های بدنی، روانی یا تحقیرآمیز قرار گیرد.”

قوانین منطقه‌ای حقوق بشر

کنوانسیون اروپایی حقوق بشر (ECHR):

ماده 3: “هیچ‌کس نباید تحت شکنجه یا رفتارها و مجازات‌های غیرانسانی یا تحقیرآمیز قرار گیرد.”

کانون حقوق بشر ایران را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:
تلگرام / ایکس / اینستاگرام / یوتیوب / فیسبوک

کانون حقوق بشر ایران