۵ دی, ۱۴۰۳دستهبندی گزارش ویژه
در آذرماه ۱۴۰۳، دستکم ۱۴۲ زندانی اعدام شدهاند. در میان اعدام شدگان ۱۹ تن بلوچ، ۲۰ تن زندانیان کرد و ۹ تن تبعه افغانستان به چشم میخورد
کانون حقوق بشر ایران، چهارشنبه ۵ دیماه ۱۴۰۳- براساس آمار و مشخصات ثبت شده در کانون حقوق بشر ایران، در آذرماه ۱۴۰۳، دستکم ۱۴۱ زندانی اعدام شدهاند. این آمار نهایی و قطعی نیست، زیرا بسیاری از اعدامها در زندانها مخفیانه انجام میشود و اخبار آن به بیرون منتشر نمیشود. در میان اعدام شدگان ۱۹ تن بلوچ، ۲۰ تن زندانیان کرد و ۹ تن تبعه افغانستان به چشم میخورد.
اعدام ابزاری برای سرکوب و ارعابدیکتاتوری حاکم بر ایران با استفاده گسترده از مجازات اعدام، رتبه دوم جهانی را در اجرای این مجازات ضد انسانی به خود اختصاص داده است. تنها در سال 2023، شمار اعدامها در ایران افزایش چشمگیری داشته و طبق گزارشها، بسیاری از این احکام علیه اقلیتهای قومی مانند بلوچها و کردها اجرا شده است. جرایم مرتبط با مواد مخدر، قتل و اتهامات امنیتی از رایجترین دلایل اعدام بودهاند. علاوه بر این، احکام اعدام غالباً بدون رعایت دادرسی عادلانه صادر شدهاند.
آمار اعدامها
زندانیان مرد اعدام شده: ۱۳۱ نفر
زندانیان زن اعدام شده:۷ نفر
کودک مجرم اعدام شده: ۴ نفر
زنان زندانی اعدام شده عبارتند از:
فریبا ملکی شیراوند: وی در تاریخ ۴آذر۱۴۰۳ برابر با ۲۴نوامبر۲۰۲۴ به اتهام قتل در زندان مرکزی خرم آباد اعدام شد.
فرخنده الله مرادی: وی ۵۰ساله بود و در تاریخ ۱۱آذر۱۴۰۳ برابر با ۲دسامبر۲۰۲۴ به اتهام قتل در زندان مرکزی اصفهان اعدام شد.
فریده جعفرزاده: وی کرد ۵۰ساله بود و در تاریخ ۱۳آذر۱۴۰۳برابر با ۳دسامبر۲۰۲۴ به اتهام قتل در زندان مرکزی ایلام اعدام شد.
عالیه کاوری زاده: وی کرد ۶۰ساله بود و در تاریخ ۱۳آذر۱۴۰۳برابر با ۳دسامبر۲۰۲۴ به اتهام قتل در زندان مرکزی ایلام اعدام شد.
آمنه علیپور: وی ۳۷ساله بود و در تاریخ ۱۷آذر۱۴۰۳ برابر با ۷دسامبر۲۰۲۴ به اتهام قتل در زندان مرکزی زنجان اعدام شد.
محبوبه (نام فامیل نامشخص): وی در تاریخ ۲۵آذر۱۴۰۳ برابر با ۱۵دسامبر۲۰۲۴ به اتهام قتل در زندان مرکزی یزد اعدام شد.
عفت حامدی: ۳۵ساله، مادر یک پسر ۹ ساله که در تاریخ ۲۷ آذرماه برابر با ۱۷ دسامبر به اتهام قتل در زندان ساری اعدام شد.
کودک مجرم اعدامشده عبارتند از:
امیرحسین رستمی باطاقی : شهروند کرد ۲۳ساله در تاریخ ۱آذر۱۴۰۳ برابر با ۲۱نوامبر۲۰۲۴ به اتهام مرتبط با مواد مخدر در زندان مرکزی همدان اعدام شد.
رضا شیرزهی (نارویی): شهروند بلوچ ۲۴ساله در تاریخ ۷آذر۱۴۰۳ برابر با ۲۷نوامبر۲۰۲۴ به اتهام قتل در زندان قزلحصار اعدام شد.
اسماعیل بارگزائی: شهروند تبعه افغانستان ۱۸ساله در تاریخ ۸آذر۱۴۰۳ برابر با ۲۸نوامبر۲۰۲۴ به اتهام قتل در زندان مرکزی یزد اعدام شد.
اشکان فتحی: وی ۲۱ساله بود و در تاریخ ۱۷آذر۱۴۰۳ برابر با ۷دسامبر۲۰۲۴ به اتهام قتل در زندان مرکزی اصفهان اعدام شد.
بازداشتها
بازداشتهای شامل بیشتر اقشار اجتماعی میباشد. این افراد در زندانها، اغلب با شکنجه و بدرفتاری مواجه شده و مجبور به اعترافات اجباری میشوند. روند دادرسی ناعادلانه شامل، حبس در سلول انفرادی و عدم دسترسی به وکیل مدافع نیز از دیگر مشکلات عمده زندانیان است.
در آذرماه ۱۴۰۳، دستکم ۱۱۷ نفر بازداشت شدند.
بازداشتها با اتهامات سیاسی: ۶۷ نفر
این بازداشتها، شامل خانواده جانباختگان قیام سراسری، فعالین مدنی، فعالین صنفی معلمی، نفرات اهل سنت که در ایام حج، نماز را به شیوه اهل سنت برگزار کردند، شهروندان کرد، شهروندان بلوچ میباشد که قوه قضاییه برای آنها حکم زندان صادر کرده است.
بازداشتهای خودسرانه: در این ماه دستکم ۵۰نفر بازداشت شدند که شامل شهروندان بلوچ بدون شناسنامه، سوختبران و برگزارکنندگان یک کنسرت، است.
در این ماه دستکم ۱۶شهروند توسط مأموران رژیم کشته شدند که جزئیات این قتلها به شرح زیر است:
سوختبر: ۱ نفر
کولبر: ۱ نفر
سایر شهروندان: ۱۴نفر
گزارش پیش رو، بر اساس اطلاعات موجود در آذر ۱۴۰۳ تنظیم شده است و بدون شک آمار واقعی اعـدام ها در ایران، بیشتر از آنچه که در این گزارش به آن اشاره شده، می باشد. چرا که به علت حاکمیت دیکتاتوری، امکان مانیتور و دسترسی به اخبار واقعی و آنچه در زندانها می گذرد، برای نهادهای حقوق بشری، وجود ندارد.
اعـدام، بهعنوان یکی از بحثبرانگیزترین و شدیدترین انواع مجازاتها، نه تنها از منظر اخلاقی، بلکه از لحاظ حقوق بشری و اجتماعی نیز قابل توجیه نیست. این مجازات، که توسط سران حکومت به شدت اعمال میشود، بهطور مستقیم حق حیات را نقض میکند، حقی که از اساسیترین حقوق بشر به شمار میآید. علاوه بر این، اجرای حکم اعـدام برای خانواده فرد محکوم نیز پیامدهای اقتصادی، اجتماعی، و روانی زیادی به همراه دارد، که اغلب نادیده گرفته میشود.
نقض حق حیات و حقوق بشری:
طبق ماده 3 اعلامیه جهانی حقوق بشر (UDHR)، “هر فردی حق زندگی، آزادی و امنیت شخصی دارد.” اعمال مجازات اعـدام بهطور مستقیم این حق بنیادین را نقض میکند. همچنین ماده 6 میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی (ICCPR) تصریح میکند که “حق حیات ذاتی هر انسان است و این حق نباید بهصورت خودسرانه نقض شود.” بسیاری از سازمانهای حقوق بشری، از جمله عفو بینالملل و دیدهبان حقوق بشر، اعـدام را یک مجازات غیرانسانی، بیرحمانه، و تحقیرآمیز میدانند که با اصول کرامت انسانی مغایرت دارد.
پیامدهای اجتماعی و روانی:
اعـدام نهتنها فرد محکوم را از زندگی محروم میسازد، بلکه به خانوادهها و بازماندگان وی نیز آسیبهای جدی وارد میکند. از دست دادن یک عضو خانواده به دلیل اعـدام، منجر به فشارهای روانی شدید و مشکلات مالی و اجتماعی برای بازماندگان میشود. این تأثیرات منفی میتواند باعث افزایش نابرابریهای اجتماعی و ایجاد چرخهای از فقر و بیعدالتی شود.
شکست در بازدارندگی و افزایش خشونت:
افزایش آمار اعـدامها در ایران نشان داده که اعـدام کارکرد بازدارندگی مؤثری در کاهش جرم و جنایت ندارد.
سران حکومت تنها به منظور ایجاد جو ترس و وحشت در جامعه اقدام به این کار میکنند. افزایش اعتراضات و رادیکال شدن آنها نشان داده که سران حکومت در مهار اعتراضات شکست خورده و افزایش اعـدامها تنها به شدت اعتراضات افزوده است.
نقض حقوق زندانیان و عدالت قضایی:
در بسیاری از موارد، حقوق زندانیان در مراحل بازداشت، بازجویی، و دادرسی نقض میشود. بر اساس اصول اساسی محاکمه عادلانه، هر فرد حق دارد از وکیل انتخابی خود برخوردار باشد و نباید مجبور به ارائه اعترافات تحت شکنجه شود. متأسفانه در سیستم قضایی جمهوری اسلامی ایران، بسیاری از احکام اعـدام بر پایه اعترافات اجباری و شکنجه صادر میشود، که این موضوع نقض ماده 5 اعلامیه جهانی حقوق بشر (UDHR) و ماده 7 میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی (ICCPR) است. این مواد تأکید میکنند که هیچکس نباید تحت شکنجه یا مجازاتهای ظالمانه، غیرانسانی، یا تحقیرآمیز قرار گیرد.
عدم دسترسی به وکلای مستقل و حقوقی:
یکی از مشکلات عمده در سیستم قضایی ایران، عدم دسترسی زندانیان به وکلای مستقل و حرفهای است. بیشتر زندانیان در مراحل بازجویی و دادگاه از حق داشتن وکیل انتخابی محروم هستند. وکلای تسخیری نیز به دلیل عدم استقلال و فشارهای سیاسی، نمیتوانند بهطور مؤثر از موکلان خود دفاع کنند. این نقض صریح ماده 14 میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی (ICCPR) است که حق محاکمه عادلانه را برای هر فرد تضمین میکند.
کانون حقوق بشر ایران را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:
تلگرام / توییتر / اینستاگرام / یوتیوب / فیسبوک
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر