زندان اوین؛ تخریب بند ۲۰۹ و سکوت حکومت – فیلم از گروه راستی آزمایی کانون حقوق بشر ایران

۸ تیر, ۱۴۰۴دسته‌بندی گزارش ویژه

گروه راستی‌آزمایی کانون حقوق بشر ایران، با بهره‌گیری از اطلاعات میدانی، تصاویر ارسال‌شده از داخل کشور و تحقیقات متمرکز و گسترده، موفق شده است برای نخستین‌بار بازسازی دقیقی از میزان و چگونگی تخریب بخش‌های مختلف زندان اوین پس از بمباران ارائه دهد

https://youtu.be/i9Gx6vI_K2M?t=79

کانون حقوق بشر ایران، یک‌شنبه ۸ تیرماه ۱۴۰۴ – در پی انتشار ویدیویی از محل تخریب‌شده در زندان اوین، شواهد تازه‌ای از وسعت تخریب و نزدیکی آن به بخش‌های حساس و امنیتی این زندان فاش شده است. در این فیلم که به‌تازگی منتشر شده، به وضوح مشاهده می‌شود که محل اصابت موشک در نزدیکی بند۲۰۹ و دقیقاً مجاور سیستم آشپزخانه و پشتیبانی قرار دارد؛ منطقه‌ای که نقش کلیدی در پشتیبانی زندان دارد و دیوار به دیوار بند امنیتی ۲۰۹است. این مشاهدات، ادعاهای مقامات حکومتی را که اعلام کرده‌اند محل اصابت مربوط به بند ۴ زندان اوین بوده است، با تردید جدی مواجه می‌کند.

نخستین‌بازسازی دقیقی از میزان و چگونگی تخریب بخش‌های مختلف زندان اوین پس از بمباران توسط گروه راستی‌آزمایی

گروه راستی‌آزمایی کانون حقوق بشر ایران،  با بهره‌گیری از اطلاعات میدانی، تصاویر ارسال‌شده از داخل کشور و تحقیقات متمرکز و گسترده، موفق شده است برای نخستین‌بار بازسازی دقیقی از میزان و چگونگی تخریب بخش‌های مختلف زندان اوین پس از بمباران ارائه دهد. این اقدام بی‌سابقه که تاکنون توسط هیچ نهاد یا رسانه‌ای انجام نشده، در قالب یک ویدئوی سه‌بعدی منتشر شده است. در این بازسازی، داده‌های به‌دست‌آمده با عکس‌های هوایی و تصاویر پیشین از زندان اوین تطبیق یافته تا جزئیات تخریب به‌شکل مستند نمایش داده شود. استفاده هم‌زمان از فیلم‌های منتشرشده، تصاویر ماهواره‌ای و منابع داخلی، این گزارش را به نمونه‌ای کم‌نظیر در شفاف‌سازی واقعیت‌های میدانی تبدیل کرده است.

بهداری و آشپزخانه اوین – به طور کامل تخریب شده‌اند

در این ویدئو، ویرانی کامل بخش بهداری زندان اوین مشهود است؛ این در حالی است که این مرکز درمانی فاصله اندکی با بند امنیتی ۲۰۹دارد.

همچنین سیستم آشپزخانه و انبارهای پشتیبانی زندان نیز که به گفته منابع مطلع، دیوار به دیوار بند۲۰۹هستند، به طور کامل ویران شده‌اند.

محل اصابت نزدیک به حساس‌ترین بندهای امنیتی زندان اوین

بند ۴ زندان اوین، که مقامات رژیم آن را به عنوان محل اصابت اعلام کرده‌اند، در واقع در شمال بند ۲۰۹ قرار دارد و دیوار به دیوار آن است. به اعتقاد منابع مطلع، اعلام این مکان به‌عنوان محل اصابت، تلاشی از سوی سران حکومت برای لاپوشانی واقعیت تخریب احتمالی بند ۲۰۹ است.

بند ۲۰۹ یکی از مهم‌ترین و بدنام‌ترین بازداشتگاه‌های امنیتی ایران است که تحت کنترل مستقیم وزارت اطلاعات قرار دارد. این بند محل نگهداری بسیاری از زندانیان سیاسی، روزنامه‌نگاران، دانشجویان، زندانیان دو تابعیتی، گروگانهای خارجی و دیگر متهمانی است که دستگاه امنیتی حساسیت ویژه‌ای نسبت به آنان دارد. محرومیت از ارتباط با بیرون، نگهداری طولانی‌مدت در سلول انفرادی، شکنجه‌های جسمی و روانی، و اعترافات اجباری از جمله موارد متداول گزارش‌شده از داخل ۲۰۹ اوین هستند.

بیم و نگرانی درباره جان زندانیان در بندهای امنیتی اوین

در پی حمله موشکی به زندان اوین، نگرانی‌های فزاینده‌ای نسبت به جان زندانیانی که در بندهای امنیتی همچون ۲۰۹، ۲۴۰ و ۲-الف نگهداری می شدند، به‌وجود آورده است. این بندها همگی در شعاع نزدیک به محل اصابت قرار داشته‌اند. بر اساس گزارش‌های غیررسمی، در زمان حمله، شماری از بازداشت‌شدگان اخیر در این بندها حضور داشتند اما از سرنوشت آنان تاکنون اطلاعی در دست نیست.

هنوز هیچ گزارش شفافی از سوی مقام‌های رسمی یا رسانه‌های حکومتی درباره وضعیت دقیق این بندها و زندانیان آن‌ها ارائه نشده است.

سانسور اطلاعات و تلاش برای وارونه‌سازی واقعیت

رفتار مسئولان قضایی و امنیتی در قبال این حمله، مصداق بارز پنهان‌کاری و وارونه‌سازی واقعیت است. با وجود انتشار تصاویر واضح از محل اصابت که نزدیکی آن به بندهای امنیتی را نشان می‌دهد، مسئولان تلاش کرده‌اند با اعلام بند ۴ به‌عنوان محل حادثه، توجه‌ها را از بندهای امنیتی و زندانیان سیاسی منحرف کنند. در حالی‌ که گزارش‌های متعددی از منابع داخل زندان، روایت متفاوتی را مطرح می‌کنند.

بند ۴، گرچه خود محل حبس شمار زیادی از زندانیان سیاسی بوده، اما موقعیت جغرافیایی آن و هم‌جواری‌اش با بند ۲۰۹، امکان بروز آسیب مستقیم به آن بند را نیز رد نمی‌کند. با این حال، تمرکز رژیم بر اعلام خسارت به بند ۴ و سکوت در مورد بندهای امنیتی، تردیدها را نسبت به اطلاع رسانی دقیق از وضعیت اوین و بندهای آن، دو چندان می کند.

نقض اصول بنیادین حقوق بشر و حقوق بین‌الملل در حمله به زندان اوین:

حمله به زندان اوین و تخریب بخشی از آن نقض اصول بنیادین حقوق بشر و حقوق بین‌الملل است. مواد زیر اصول نقض شده در این حمله را تشریح می‌کند:

ماده ۳ مشترک کنوانسیون‌های ژنو (1949):

این ماده بر حفاظت از افراد غیرمسلح، از جمله زندانیان، در درگیری‌های مسلحانه تأکید دارد. حمله به محلی که زندانیان در آن نگهداری می‌شوند، ناقض صریح این اصل است.

ماده ۹ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی (ICCPR):

این ماده بر حق آزادی و امنیت شخصی تأکید دارد و حفاظت از افراد در بازداشت را تضمین می‌کند. آسیب‌رسانی به بازداشت‌شدگان، نقض جدی این ماده است.

ماده ۱۰ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی:

رفتار انسانی و محترمانه با تمامی افراد در بازداشت را الزامی می‌داند. حمله به مکانی که زندانیان بدون امکان دفاع یا فرار حضور دارند، نقض فاحش این اصل است.

اصل تفکیک (Principle of Distinction) در حقوق بشردوستانه بین‌المللی:

این اصل بر تمایز میان اهداف نظامی و غیرنظامی تأکید دارد. زندان، به‌ویژه بخش‌هایی که محل نگهداری بازداشت‌شدگان غیرمسلح است، باید از هرگونه حمله مصون باشد.

اصل تناسب (Principle of Proportionality):

حتی اگر حمله‌ای علیه یک هدف نظامی صورت گیرد، باید از آسیب بیش از حد به افراد غیرنظامی و تأسیسات غیرنظامی اجتناب شود. تخریب بخش‌هایی از زندان، بدون در نظر گرفتن جان بازداشت‌شدگان، نقض این اصل محسوب می‌شود.

کانون حقوق بشر ایران را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:
تلگرام / ایکس / اینستاگرام / یوتیوب / فیسبوک

اشتراک: