۳۰ خرداد, ۱۴۰۴دستهبندی گزارش ویژه
بر اساس گزارش آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، که روز چهارشنبه در شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنو ارائه شد، ایران در سال ۲۰۲۴ دستکم ۹۷۵ نفر را اعدام کرده است
کانون حقوق بشر ایران، جمعه ۳۰ خردادماه ۱۴۰۴ – سازمان ملل متحد در تازهترین گزارش خود، تصویری نگرانکننده از وضعیت حقوق بشر در ایران ارائه کرده است. طبق این گزارش، ایران در سال گذشته با نرخ بالای اعدام، افزایش بازداشتهای خودسرانه، شکنجه، محدودیتهای شدید بر آزادی بیان و سرکوب اقلیتها، یکی از بدترین کارنامهها در زمینه حقوق بشر را به ثبت رسانده است. دبیرکل سازمان ملل و دیگر مقامات ارشد این سازمان از جامعه جهانی خواستهاند که به این وضعیت پاسخ مناسب دهند و ایران را برای پایان دادن به نقض حقوق بشر تحت فشار قرار دهند.
نرخ نگرانکننده اعدامها در ایرانبر اساس گزارش آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد، که روز چهارشنبه در شورای حقوق بشر سازمان ملل در ژنو ارائه شد، ایران در سال ۲۰۲۴ دستکم ۹۷۵ نفر را اعدام کرده است. این آمار نسبت به سال ۲۰۲۳ که ۸۳۴ مورد اعدام ثبت شده بود، افزایش چشمگیری داشته و بالاترین میزان اعدامها از سال ۲۰۱۵ تاکنون محسوب میشود.
در این گزارش تأکید شده است که برخی از این اعدامها به صورت علنی انجام شدهاند. چهار مورد از اعدامهای سال ۲۰۲۴ در ملاء عام بوده که این مسئله به عنوان مصداق آشکار نقض حقوق بشر، مورد انتقاد شدید نهادهای بینالمللی قرار گرفته است.
بررسی جزئیات اعدامها نشان میدهد:
۵۲٪ به دلیل جرایم مربوط به مواد مخدر اعدام شدهاند.
۴۳٪ به دلیل اتهام قتل اعدام شدهاند.
۲٪ به دلیل جرایم جنسی محکوم به اعدام شدهاند.
۳٪ به اتهامات امنیتی از جمله جاسوسی برای اسرائیل اعدام شدهاند.
این تنوع اتهامات و روندهای قضایی غیرشفاف، از نگاه کارشناسان حقوق بشر نشاندهنده نقض سیستماتیک حق حیات و حق برخورداری از دادرسی عادلانه در ایران است.
زنان، قربانیان مضاعف نقض حقوق بشرگزارش سازمان ملل همچنین به افزایش چشمگیر اعدام زنان در ایران اشاره کرده است. در سال ۲۰۲۴ دستکم ۳۱ زن اعدام شدهاند که این رقم در مقایسه با ۲۲ زن در سال گذشته افزایش قابل توجهی دارد.
بسیاری از این زنان در پروندههایی مربوط به خشونتهای خانوادگی، ازدواج اجباری یا کودکهمسری محکوم به اعدام شده بودند. از میان این افراد، ۹ زن به دلیل قتل همسران خود – در شرایطی که شواهدی از خشونتهای مستمر خانگی وجود داشته – به دار آویخته شدند. این امر از منظر حقوق بشر نقض فاحش عدالت جنسیتی و بیتوجهی به استانداردهای بینالمللی حمایت از زنان قربانی خشونت محسوب میشود.
سرکوب معترضان و اقلیتهای قومی
یکی از بخشهای مهم گزارش به اعدام و سرکوب معترضان مرتبط با خیزشهای مردمی پس از مرگ مهسا امینی در سال ۲۰۲۲ اختصاص یافته است. طبق گزارش دفتر حقوق بشر سازمان ملل، شماری از اعدامشدگان با اعتراضات سراسری علیه دیکتاتوری حاکم مرتبط بودهاند.
اعدام معترضان در شرایطی صورت گرفته که نهادهای حقوق بشری پیشتر بر عدم رعایت اصول دادرسی منصفانه در دادگاههای مرتبط با این افراد تأکید کرده بودند. این موضوع بار دیگر نگرانیها درباره نقض گسترده حقوق بشر در ایران را افزایش داده است.
از سوی دیگر، سازمان ملل هشدار داده است که اقلیتهای قومی بهطور نامتناسبی هدف مجازاتهای خشن و اعدام قرار گرفتهاند:
دستکم ۱۰۸ نفر از زندانیان اعدام شده، شهروندان بلوچ بودهاند.
حداقل ۸۴ نفر از زندانیان کرد در میان اعدامشدگان قرار داشتهاند.
این آمار، به گفته کارشناسان سازمان ملل، نشاندهنده تبعیض سیستماتیک و نقض حقوق بشر علیه اقلیتهای قومی در ایران است.
دهمین روز اعدام مجاهد کورکور؛ بازخوانی روند ناعادلانه و نقض گسترده حقوق بشر
موج گسترده بازداشتها، تشدید محدودیت آزادی بیان
بازداشتهای خودسرانه، شکنجه و سرکوب آزادی بیان
در بخش دیگری از گزارش دبیرکل سازمان ملل، به افزایش موارد بازداشت خودسرانه و استفاده گسترده از شکنجه در بازداشتگاهها اشاره شده است. به گفته دفتر حقوق بشر سازمان ملل، بسیاری از محاکمات به دور از استانداردهای قانونی و رویههای عادلانه صورت گرفتهاند که این امر نقض جدی حقوق بشر محسوب میشود.
همچنین محدودیتهای شدید بر آزادی بیان و آزادی تجمعات مسالمتآمیز همچنان ادامه دارد. در سال ۲۰۲۴ دستکم ۱۲۵ روزنامهنگار در ایران به دلیل فعالیتهای رسانهای خود تحت پیگرد قضایی قرار گرفتهاند. از این تعداد، ۴۰ نفر زن بودهاند که به دلیل گزارشهای انتقادی، احضار و بعضاً بازداشت شدهاند.
دفتر حقوق بشر سازمان ملل تأکید کرده است که این اقدامات سرکوبگرانه برخلاف تعهدات بینالمللی ایران در زمینه حقوق بشر است و نقض آشکار میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی محسوب میشود.
درخواست سازمان ملل برای توقف فوری اعدامهاندا الناشف، معاون کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد، نیز ضمن ارائه این گزارش، از دیکتاتوری حاکم بر ایران خواست که به عنوان گامی فوری در جهت احترام به حقوق بشر، تمامی اعدامها را متوقف کند.
او همچنین از جامعه بینالمللی خواست که برای توقف نقض حقوق بشر در ایران، به ویژه اعدامها و سرکوب معترضان، فشارهای دیپلماتیک مؤثری اعمال کند.
ندا الناشف به صراحت اعلام کرد که ادامه این روند اعدامهای گسترده، شکنجه، بازداشتهای خودسرانه و محدودیتهای شدید بر آزادی بیان، تصویری تاریک از وضعیت حقوق بشر در ایران ترسیم میکند که نیازمند مداخله فوری جامعه جهانی است.
ضرورت توجه جهانی به وضعیت حقوق بشر در ایرانگزارش اخیر سازمان ملل متحد بار دیگر بر نقض گسترده و سیستماتیک حقوق بشر در ایران صحه گذاشته است. اعدامهای گسترده، تبعیض علیه اقلیتها، سرکوب آزادی بیان، بازداشتهای خودسرانه و شکنجه از جمله موارد مستند شده در این گزارش است.
ادامه این وضعیت میتواند به انزوای بیشتر ایران در عرصه بینالمللی منجر شود. نهادهای حقوق بشری بارها تأکید کردهاند که توقف فوری اعدامها، اصلاح نظام قضایی، احترام به آزادیهای مدنی و رعایت حقوق بشر باید در صدر مطالبات از دیکتاتوری حاکم بر ایران قرار گیرد.
در شرایطی که جامعه جهانی به شدت نگران وضعیت حقوق بشر در ایران است، اعمال تحریمهای هدفمند و افزایش فشارهای حقوقی و دیپلماتیک میتواند به عنوان راهکار مؤثر برای توقف چرخه خشونت و نقض حقوق بشر مطرح شود. بدون اصلاح فوری این روند، نقض حقوق بشر در ایران همچنان یکی از بحرانهای جدی بینالمللی باقی خواهد ماند.
کانون حقوق بشر ایران را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:
تلگرام / ایکس / اینستاگرام / یوتیوب / فیسبوک
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر