۱۸ خرداد, ۱۴۰۴دسته‌بندی حقوق بشر
ادریس فقهی روز ۵ مرداد ۱۴۰۰، در جریان یک درگیری مسلحانه میان نیروهای سپاه پاسداران و افراد مسلح ناشناس در روستای «علم‌آباد» از توابع شهرستان بوکان، از ناحیه پا زخمی و توسط نیروهای سپاه بازداشت شد
کانون حقوق بشر ایران، ۱۸ خردادماه ۱۴۰۴ – ادریس فقهی، جوان کُرد اهل سنندج، بیش از سه سال است که در پی بازداشت توسط نیروهای امنیتی در وضعیت ناپدیدشدگی اجباری قرار دارد. خانواده‌اش هیچ اطلاعی از سرنوشت او ندارند و نهادهای امنیتی و قضایی مسئولیت وضعیت او را نمی‌پذیرند.
ادریس فقهی، شهروند کُرد اهل سنندج، از مردادماه سال ۱۴۰۰ تاکنون در وضعیت ناپدیدشدگی اجباری به سر می‌برد. با گذشت بیش از سه سال از بازداشت او توسط نیروهای امنیتی، نه تنها هیچ اطلاعی از وضعیت، اتهام یا محل نگهداری‌اش در دست نیست، بلکه نهادهای رسمی نیز از پذیرش مسئولیت بازداشت یا سرنوشت وی خودداری کرده‌اند.
این وضعیت، نمونه‌ای روشن از ناپدیدسازی اجباری و نقض شدید حقوق بشر به شمار می‌رود؛ پدیده‌ای که با وجود ممنوعیت مطلق آن در حقوق بین‌الملل، به‌ویژه در مناطق کُردنشین ایران، بارها تکرار شده است.
ادریس فقهی روز ۵ مرداد ۱۴۰۰، در جریان یک درگیری مسلحانه میان نیروهای سپاه پاسداران و افراد مسلح ناشناس در روستای «علم‌آباد» از توابع شهرستان بوکان، از ناحیه پا زخمی و توسط نیروهای سپاه بازداشت شد. به گفته شاهدان محلی، او در حالی بازداشت شد که مجروح بوده و هیچ مقاومتی از خود نشان نداده بود.
از همان لحظه بازداشت، دسترسی خانواده‌اش به اطلاعات مربوط به وضعیت او کاملاً مسدود شد. از آن زمان تاکنون، ادریس نه هیچ تماسی با خانواده‌اش داشته و نه اجازه ملاقات یا دسترسی به وکیل برای او فراهم شده است.
مراجعه بی‌پاسخ خانواده به نهادهای امنیتی و قضایی
در طی این سه سال، خانواده ادریس فقهی به نهادهای مختلف امنیتی، قضایی و انتظامی، از جمله دادگستری بوکان، اداره اطلاعات، سپاه پاسداران و زندان‌های مختلف در مناطق کُردنشین مراجعه کرده‌اند، اما همواره با انکار یا سکوت مسئولان مواجه شده‌اند. حتی در مواردی، به خانواده هشدار داده شده که پیگیری بیش از حد ممکن است برای آن‌ها «عواقب» داشته باشد.
عدم اعلام رسمی اتهام، عدم صدور حکم قضایی، و حتی عدم تأیید زنده‌بودن یا فوت این شهروند توسط هیچ‌یک از نهادهای مسئول، عملاً او را در وضعیت ناپدیدسازی اجباری قرار داده است؛ وضعیتی که نه تنها حقوق فرد بازداشت‌شده، بلکه حقوق خانواده‌اش را نیز به‌شدت نقض می‌کند.
تداوم بی‌خبری از سامان کریمی و فرزانه رشیدی؛ بازداشت خشونت‌بار زوج کُرد
انتقال بیژن کاظمی به بند ۲۰۹ اوین پس از یک ماه بازجویی در بند ۲۴۱
ناپدیدشدگی اجباری در ایران؛ روشی برای سرکوب در سکوت
ناپدیدشدگی اجباری در جمهوری اسلامی، به‌ویژه در مناطق حاشیه‌ای چون کردستان، بلوچ‌نشین‌ها و مناطق عرب‌نشین خوزستان، همواره ابزاری برای سرکوب بی‌سر و صدای مخالفان یا مظنونان به فعالیت سیاسی بوده است. در بسیاری از موارد، افراد سال‌ها در بازداشتگاههای مخفی یا در بازداشتگاههای امنیتی تحت شکنجه و بدون دسترسی به حقوق اولیه نگهداری می‌شوند.
در نبود نظارت نهادهای بین‌المللی و با تعطیلی رسانه‌های مستقل داخلی، چنین روندهایی اغلب در سکوت کامل خبری صورت می‌گیرند. مورد ادریس فقهی یکی از نمونه‌های زنده این نقض سیستماتیک حقوق بشر است.
براساس تعریف سازمان ملل، ناپدیدشدگی اجباری به حالتی گفته می‌شود که در آن یک شخص توسط مأموران دولت یا با حمایت آن‌ها بازداشت شده، اما بعد از آن، اطلاعاتی درباره محل نگهداری یا سرنوشت او ارائه نمی‌شود و دولت مسئولیت این بازداشت را نمی‌پذیرد.
محروم‌کردن ادریس فقهی از ارتباط با خانواده، عدم دسترسی به وکیل، عدم تشکیل پرونده قضایی و نبود هرگونه روند شفاف، همگی از مصادیق روشن ناپدیدسازی اجباری به شمار می‌روند که در ماده ۹ و ۱۴ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی به‌عنوان حقوق بنیادین بشر به رسمیت شناخته شده‌اند.
ماده ۹ – حق آزادی و امنیت شخصی:
ادریس فقهی بدون حکم قضایی، بدون اطلاع خانواده، و بدون امکان دفاع از خود بازداشت و ناپدید شده است؛ نقض آشکار حق برخورداری از امنیت شخصی و آزادی از بازداشت خودسرانه.
ماده ۱۰ – رفتار انسانی با زندانیان:
او از هرگونه تماس با خانواده، درمان پس از مجروحیت، و دسترسی به وکیل محروم بوده است؛ این موضوع نشان‌دهنده رفتار غیرانسانی و تحقیرآمیز در دوران بازداشت است.
ماده ۱۴ – حق دادرسی عادلانه:
هیچ دادگاهی برای بررسی وضعیت ادریس فقهی برگزار نشده و او از حق دفاع از خود و برخورداری از وکیل کاملاً محروم بوده است.
ماده ۷ – ممنوعیت شکنجه و رفتار بی‌رحمانه:
محرومیت از تماس، درمان و اطلاع‌رسانی در شرایط بازداشت امنیتی، به‌ویژه برای فردی مجروح، مصداق رفتار بی‌رحمانه و غیرانسانی است.
کانون حقوق بشر ایران را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:
تلگرام / ایکس / اینستاگرام / یوتیوب / فیسبوک
.jpg)
.jpg)
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر