۵ خرداد, ۱۴۰۴دسته‌بندی حقوق بشر
محرومیت سیستماتیک از درمان در زندان شیبان اهواز، جان زندانیان سیاسی را تهدید می‌کند. سه زندانی سیاسی، مختار آلبوشوکه، محمدعلی عموری‌نژاد و عبدالامام زایری، نمونه‌های برجسته از سیاست «قتل خاموش» هستند
قتل خاموش» در زندان شیبان اهواز ؛ مرگی تدریجی با امضای حاکمیت
کانون حقوق بشر ایران، دوشنبه ۵ خرداد‌ماه ۱۴۰۴ – در زندان شیبان اهواز، یکی از بدنام‌ترین مراکز بازداشت دیکتاتوری حاکم، روندی نگران‌کننده و هدفمند در جریان است: زندانیان سیاسی به طور سیستماتیک از دسترسی به مراقبت‌های پزشکی محروم می‌شوند. این روند که فعالان حقوق بشر آن را «قتل خاموش» می‌نامند، به ابزاری پنهان اما مرگبار برای حذف تدریجی مخالفان سیاسی بدل شده است. بررسی سه نمونه مشخص از این سیاست—مختار آلبوشوکه، محمدعلی عموری‌نژاد و عبدالامام زایری—ابعاد دردناک و نگران‌کننده این نقض حقوق بشری را آشکار می‌کند.
مختار آلبوشوکه، زندانی سیاسی که پیش‌تر به اعدام محکوم شده بود و سپس حکم او به حبس ابد کاهش یافت، یکی از برجسته‌ترین قربانیان این روند است. وی پس از سال‌ها حبس، در آذر ۱۴۰۳ به بازداشتگاه امنیتی فراجا (پاوا) منتقل و مورد شکنجه وحشیانه قرار گرفت. مأموران امنیتی در جریان بازجویی، به ناحیه شکم او—محل فتق حاد و دردناک—ضربه وارد کرده و در کنار فحاشی، تهدیدهای جنسی علیه خانواده‌اش مطرح کرده‌اند.
در حالی که آلبوشوکه نیاز مبرم به عمل جراحی دارد، مسئولان زندان از اعزام او به مراکز درمانی خودداری کرده‌اند. به جای رسیدگی، او با پرونده‌سازی جدیدی مبنی بر «ارتباط از داخل زندان با زندانیان سیاسی آزاد شده» روبرو شده و بازداشت موقت شش‌ماهه‌اش برای بار دوم تمدید شده است.
این زندانی که از سال ۲۰۱۱ بدون حتی یک روز مرخصی در زندان‌های استان خوزستان به‌سر می‌برد، اکنون در وضعیت وخیم جسمی و روحی قرار دارد و محرومیت از درمان، جان او را تهدید می‌کند.
محمدعلی عموری‌نژاد، فعال فرهنگی، وبلاگ‌نویس و فارغ‌التحصیل دانشگاه صنعتی اصفهان، یکی دیگر از نمونه‌های روشن سیاست قتل خاموش در زندان شیبان اهواز است. او از سال ۱۳۸۹ در زندان است و پس از محکومیت اولیه به اعدام، حکم او به حبس ابد تغییر یافت. در پانزده سال گذشته، او حتی یک روز هم مرخصی دریافت نکرده است.
عموری‌نژاد به بیماری‌های متعددی از جمله پروستات، آب‌مروارید، سینوزیت و شکستگی دنده ناشی از شکنجه مبتلاست. با وجود نیاز مبرم به درمان و مصرف دارو، مسئولان زندان نه‌تنها از اعزام او به مراکز پزشکی خارج از زندان جلوگیری می‌کنند بلکه اجازه تهیه داروهای مورد نیاز از بیرون را نیز به او نمی‌دهند.
او به‌تازگی از یک دوره ده‌روزه بازجویی در بازداشتگاه اطلاعات اهواز بازگشته، بازجویی‌هایی بی‌هدف که بیش از آنکه مبتنی بر پرونده‌سازی جدید باشند، با هدف تضعیف روانی زندانی صورت گرفته‌اند.
عبدالامام زایری، زندانی سیاسی ۵۲ ساله، نیز در وضعیت بحرانی مشابهی قرار دارد. او با مشکلات شدید پروستات، عفونت‌های مزمن و خونریزی در گوش چپ مواجه است. به‌رغم توصیه‌های مکرر پزشکان زندان مبنی بر اعزام او به بیمارستان، مقامات قضایی از صدور مرخصی درمانی خودداری کرده‌اند.
به‌تازگی دادستان خوزستان برای مرخصی استعلاجی او قرار وثیقه‌ای معادل ۸۰ میلیارد تومان (نزدیک به یک میلیون دلار آمریکا) صادر کرده است—رقمی سنگین و عملاً دست‌نیافتنی برای خانواده‌های محروم.
تشکیل شورای طبقه‌بندی زندان و تأیید این وثیقه سنگین، بدون مسئولیت‌پذیری نهادهای امنیتی از جمله وزارت اطلاعات، نشانه‌ای دیگر از بی‌تفاوتی حاکمیت نسبت به جان این زندانیان است. عبدالامام زایری اکنون در بیستمین سال حبس خود قرار دارد و خطر مرگ خاموش، بیش از هر زمان دیگری او را تهدید می‌کند.
اردیبهشت مرگبار؛ ثبت رکورد جدید اعدام در ایران با ۱۶۹ قربانی در یک ماه
مصطفی هلیچی و رضا حزباوی؛ بلاتکلیفی و شکنجه؛ روایت تلخ بازداشت در زندان شیبان اهواز
زندان شیبان اهواز، به‌ویژه برای زندانیان سیاسی، به نماد سرکوب بی‌رحمانه و سیستماتیک بدل شده است. شرایط غیرانسانی حاکم بر این زندان—از ازدحام بیش از حد، کمبود امکانات پزشکی، رفتار تحقیرآمیز نگهبانان، تا شکنجه و بی‌توجهی کامل به وضعیت سلامت زندانیان—این مرکز را به یکی از خطرناک‌ترین زندان‌های ایران بدل کرده است.
محرومیت از رسیدگی درمانی، تأخیرهای عمدی در انتقال به مراکز درمانی، و وابسته کردن این خدمات به شروطی غیرانسانی همچون وثیقه‌های میلیاردی، همه و همه بخشی از سیاست عامدانه حذف تدریجی زندانیان سیاسی است. در واقع، زندان شیبان اهواز به ابزار «مرگ تدریجی» بدل شده که از طریق آن، حاکمیت زندانیان را بدون نیاز به اجرای حکم اعدام، خاموش و حذف می‌کند.
رفتار فعلی دیکتاتوری حاکم در قبال زندانیان سیاسی در زندان شیبان اهواز شامل امتناع از درمان، تأخیرهای عامدانه، استفاده ابزاری از وثیقه و اعمال شکنجه روانی—نه‌تنها خلاف اصول اخلاقی و انسانی است، بلکه به‌طور مستقیم نقض مواد ۷ و ۱۰ میثاق حقوق مدنی و سیاسی، ماده ۱۲ میثاق حقوق اقتصادی و اجتماعی، و همچنین قاعده ۲۴ قواعد نلسون ماندلا به شمار می‌رود. این اقدامات مصداق «شکنجه سفید» و «مرگ تدریجی» است که می‌تواند در حوزه حقوق بین‌الملل کیفری نیز قابل پیگیری باشد.
رفتار حکومت ایران با زندانیان سیاسی، به‌ویژه در زندان شیبان اهواز، نقض فاحش تعهدات بین‌المللی آن کشور در قبال حقوق بشر است. در این زمینه، چند سند حقوقی کلیدی وجود دارد که به‌صراحت بر لزوم احترام به کرامت انسانی و ارائه خدمات درمانی به زندانیان تأکید دارند:
۱. میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی (ICCPR)
ایران از سال ۱۳۵۴ (۱۹۷۵ میلادی) به این میثاق پیوسته و موظف به اجرای کامل مفاد آن است:
ماده ۷ این میثاق تأکید می‌کند:
«هیچ‌کس نباید تحت شکنجه یا رفتارها یا مجازات‌های ظالمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز قرار گیرد.»
محروم‌سازی عمدی زندانی از درمان، به‌ویژه در شرایط بیماری‌های جدی یا دردناک، مصداق بارز رفتار غیرانسانی و تحقیرآمیز است و در زمره شکنجه‌های سفید قرار می‌گیرد.
ماده ۱۰، بند ۱ نیز تصریح دارد:
«با همه اشخاصی که آزادی‌شان سلب شده، باید با انسانیت و با احترامی که در خور حیثیت ذاتی انسان است رفتار شود.»
عدم اعزام بیماران به بیمارستان، بی‌توجهی به وضعیت پزشکی آنان و طرح وثیقه‌های نجومی برای مرخصی درمانی، خلاف مستقیم این ماده است و بیانگر فقدان احترام به کرامت انسانی زندانیان است.
۲. میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی (ICESCR)
این میثاق نیز که ایران به آن ملحق شده، بر حق همگانی به سلامت تأکید دارد:
ماده ۱۲، بند ۱ می‌گوید:
«دولت‌های عضو این میثاق حق هر فرد را به برخورداری از بالاترین استاندارد قابل حصول سلامت جسمی و روانی به رسمیت می‌شناسند.»
و در بند ۲ (د) همان ماده آمده است:
«دولت‌ها باید تدابیر لازم را برای تضمین ایجاد شرایط مطلوب جهت تأمین خدمات درمانی در موارد بیماری اتخاذ کنند.»
با توجه به اینکه زندانیان نیز همچنان تابع این حقوق هستند، عدم ارائه خدمات درمانی مؤثر، ناقض این ماده از میثاق است.
۳. قوانین حداقلی سازمان ملل برای رفتار با زندانیان (قواعد نلسون ماندلا)
این استانداردها که در سال ۲۰۱۵ توسط مجمع عمومی سازمان ملل تصویب شد، اگرچه الزام‌آور نیستند، اما معیار بین‌المللی برای رفتار با زندانیان محسوب می‌شوند:
قاعده ۲۴ تصریح می‌کند:
«ارائه خدمات بهداشتی به زندانیان، مسئولیت دولت است… زندانیان باید در حد ممکن از همان سطح مراقبت درمانی بهره‌مند شوند که مردم بیرون از زندان دریافت می‌کنند.»
بی‌توجهی به سلامت زندانیان سیاسی در زندان شیبان اهواز، و محروم‌سازی آن‌ها از جراحی، درمان یا دارو، نقض روشن این استاندارد جهانی است.
کانون حقوق بشر ایران را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:
تلگرام / ایکس / اینستاگرام / یوتیوب / فیسبوک
.jpg)
.jpg)
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر