۳۰ مرداد, ۱۴۰۴دستهبندی حقوق بشر
بازداشت و تحقیر پنج جوان اهل چایپاره نه تنها نقض آشکار اصول حقوق بشری و قانونی در ایران است، بلکه بار دیگر نشان میدهد که تبعیض و خشونت ساختاری همچنان ادامه دارد
کانون حقوق بشر ایران، پنجشنبه ۳۰ مردادماه ۱۴۰۴ – در شامگاه دوشنبه ۲۷ مردادماه ۱۴۰۴، پنج جوان اهل شهرستان چایپاره در استان آذربایجان غربی به نامهای جعفر، ستار، باقر، آرین و مسعود دلایی میلان، توسط ماموران نیروهای انتظامی بازداشت شدند. آنچه این بازداشت را از یک اقدام قضایی معمول متمایز میسازد، شیوه تحقیرآمیز و غیرقانونی برخورد با این جوانان و خانوادههایشان بود؛ اقدامی که بار دیگر توجه افکار عمومی را به نقض سیستماتیک حقوق بشر و تبعیض علیه شهروندان کُرد در ایران جلب کرده است.
بازداشت همراه با خشونت و تحقیر
بر اساس گزارشهای دریافتی از منابع محلی، نیروهای انتظامی در جریان این بازداشت نه تنها از هرگونه رعایت اصول قانونی و حقوقی خودداری کردهاند، بلکه با اعمال خشونت فیزیکی، توهینهای آشکار و تهدید علیه بازداشتشدگان و خانوادههای آنان، شرایطی رعبآور ایجاد کردهاند. صبح روز بعد، در اقدامی تحقیرآمیز، این پنج جوان در سطح شهر چایپاره گردانده شده و در معرض نگاه عمومی قرار گرفتند؛ سپس به دادگاه منتقل شده و در نهایت به زندان خوی اعزام شدند.
این رفتارها نقض آشکار اصل کرامت انسانی و حق مصونیت از رفتارهای تحقیرآمیز است که در قوانین داخلی و نیز در میثاقها و کنوانسیونهای بینالمللی، از جمله ماده ۷ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی، مورد تأکید قرار گرفته است.
اعدام ۳ زندانی از جمله یک زن در زندانهای شیراز و اصفهان
انجمن صنفی معلمان سنندج؛ صدور احکام انضباطی سنگین علیه ۷ عضو انجمن
ضربوشتم بستگان و گسترش دامنه سرکوب
در میان افراد بازداشتشده، یکی از بستگان این جوانان نیز بدون اطلاع از موضوع، در محل کسبوکار خود مورد ضربوشتم نیروهای انتظامی قرار گرفت و سپس همراه سایرین در سطح شهر چایپاره گردانده شد. این اقدام نشاندهنده سیاست تنبیه جمعی و اعمال فشار بر خانوادهها و اطرافیان افراد بازداشتشده است؛ رویکردی که به گفته کارشناسان حقوق بشری، مغایر با اصل مسئولیت فردی در قانون و نشانهای از سرکوب گستردهتر جامعه محلی محسوب میشود.
نقض حقوق بشر در ابعاد مختلفاقدامات صورتگرفته علیه جوانان چایپاره، نقض چندین ماده مهم از اسناد بینالمللی حقوق بشری است:
ماده ۹ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی: حق آزادی و امنیت شخصی و ممنوعیت بازداشت خودسرانه.
ماده ۱۰ اعلامیه جهانی حقوق بشر: حق برخورداری از دادرسی عادلانه.
ماده ۷ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی: ممنوعیت شکنجه و رفتارهای ظالمانه و تحقیرآمیز.
ماده ۲ اعلامیه جهانی حقوق بشر: حق برخورداری برابر از حقوق بدون تبعیض بر اساس قومیت، زبان یا مذهب.
پیامدهای اجتماعی و روانی
اقدام به گرداندن بازداشتشدگان در سطح شهر چایپاره، علاوه بر نقض حقوق فردی، نوعی تحقیر جمعی جامعه محلی به شمار میرود. این گونه اقدامات، پیام آشکاری از سوی نهادهای حکومتی است که هدف آن ایجاد ترس و سرکوب هرگونه مخالفت اجتماعی است. پیامدهای روانی این برخوردها نه تنها بر افراد بازداشتشده، بلکه بر خانوادهها و کل جامعه محلی باقی خواهد ماند و بیاعتمادی نسبت به نهادهای حاکمیتی را تشدید خواهد کرد.
ضرورت اقدام فوری
با توجه به وضعیت نگرانکننده این پنج جوان و شرایط دشوار آنان در زندان خوی، نهادهای حقوق بشری تأکید دارند که:
باید امکان دسترسی آزاد آنان به وکیل و دادرسی عادلانه فراهم شود.
نیروهای انتظامی و مسئولان قضایی که در رفتارهای تحقیرآمیز و خشونتآمیز نقش داشتهاند، باید پاسخگو شوند.
دیکتاتوری حاکم موظف است طبق تعهدات بینالمللی، از هرگونه رفتاری که ناقض کرامت انسانی است خودداری کند.
بازداشت و تحقیر پنج جوان اهل چایپاره نه تنها نقض آشکار اصول حقوق بشری و قانونی است، بلکه بار دیگر نشان میدهد که تبعیض و خشونت ساختاری همچنان ادامه دارد. این رویداد اهمیت نظارت مستقل و بینالمللی بر وضعیت حقوق بشر در ایران را دوچندان کرده است. چنانچه چنین اقداماتی بدون پیگیری جدی و پاسخگویی باقی بمانند، خطر عادیسازی نقض حقوق بشر و تعمیق شکافهای اجتماعی در کشور بیش از پیش افزایش خواهد یافت.
کانون حقوق بشر ایران را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:
تلگرام / ایکس / اینستاگرام / یوتیوب / فیسبوک
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر