۷ شهریور, ۱۴۰۴دستهبندی حقوق بشر
زنان زندانی در زندان بجنورد عملاً هیچ امتیاز مثبتی ندارند. تنها «مرخصی دو روزه» بهعنوان امتیاز در نظر گرفته شده است، اما همین نیز به ابزاری برای تنبیه و فشار تبدیل شده است
کانون حقوق بشر ایران، جمعه ۷ شهریورماه ۱۴۰۴ – زندان بجنورد که یکی از مراکز اصلی نگهداری زندانیان زن در خراسان شمالی به شمار میرود، سالهاست بهعنوان نمادی از سرکوب و فشار روانی بر زندانیان شناخته میشود. روایتهای متعدد از داخل این زندان نشان میدهد که زنان زندانی در شرایطی غیرانسانی، بدون حقوق اولیه و در فضایی سرشار از استرس و بیعدالتی روزگار میگذرانند.
فشارهای روانی سیستماتیک
بر اساس شهادت زندانیان پیشین، از زمانی که فردی به نام استاجی مدیریت این زندان را در دست گرفته، شدت فشارهای روحی و روانی بر زنان چند برابر شده است. همزمان، موسوی که مسئول بند نسوان است، سالهاست با اعمال محدودیتهای سختگیرانه و تحقیرهای مداوم، شرایط طاقتفرسایی را بر زنان تحمیل میکند.
زنان زندانی در زندان بجنورد عملاً هیچ امتیاز مثبتی ندارند. تنها «مرخصی دو روزه» بهعنوان امتیاز در نظر گرفته شده است، اما همین نیز به ابزاری برای تنبیه و فشار تبدیل شده است. تأخیر حتی چند دقیقهای در بازگشت از مرخصی میتواند منجر به تشکیل شورای انضباطی و لغو یا کاهش مرخصیهای بعدی شود. این سیاست، زندانیان را در حالت دائمی از ترس و اضطراب قرار داده است.
نبود اشتغال و تبعیض آشکاریکی دیگر از مشکلات اساسی زندان بجنورد، فقدان بخش اشتغال برای زنان است. در حالی که بسیاری از زندانیان امیدوارند با کار در زندان بخشی از نیازهای خانواده خود را برآورده کنند، این امکان از آنان دریغ شده است. تنها آخر هفتهها برخی زندانیان برای کار به خارج از بند اعزام میشوند، اما همین فرایند نیز با کنترلهای شدید و تهدید دائمی از سوی مسئولان همراه است.
وخامت حال محمد اکبری منفرد؛ هشدار درباره جان زندانی سیاسی بیمار در زندان فشافویه
اعدام ۶زندانی در زندانهای شیراز، قزلحصار کرج و خرمآباد
آزار مداوم از سوی مأمورانبخش مهمی از فشارهای روانی در زندان بجنورد از سوی مأموران زندان اعمال میشود. یک افسر نگهبان به نام سمیرا حسنپور بارها زندانیان را مجبور کرده است که حتی در ساعات استراحت صبحگاهی بیدار بمانند. او به صراحت گفته است: «اگر من شب شیفت دادهام و نخوابیدهام، شما هم نباید بخوابید تا اذیت نشوم.» این گونه رفتارها نمونهای آشکار از آزار سیستماتیک و استفاده از قدرت برای تحقیر و شکنجه روانی زندانیان است.
غذا و خدمات درمانی؛ معضلی همیشگی
زندانیان بند زنان در زندان بجنورد بارها از کیفیت بسیار پایین غذاها گلایه کردهاند. غذای ارائهشده نهتنها ارزش غذایی کافی ندارد بلکه در مواردی غیرقابل مصرف توصیف شده است. این مسئله به یکی از ابزارهای غیررسمی تنبیه تبدیل شده است؛ چرا که مقامات زندان با بیتوجهی عامدانه به کیفیت غذا، سلامت زندانیان را به خطر انداختهاند.
در بخش بهداری نیز سهلانگاریهای خطرناکی گزارش شده است. نمونه بارز آن، ماجرای یک مددجوی کمسن است که دچار تومور مغزی بود اما به موقع به پزشک منتقل نشد. نتیجه این بیتوجهی، سکته و از دست رفتن چشم چپ او بود که بعدها ناچار به تخلیه کامل آن شدند. با وجود این شرایط، حتی برای ادامه درمان او در بیرون از زندان، مرخصی رسمی در حکم ثبت نشد و خانوادهاش با موانع اداری بیپایان مواجه شدند.
فضای روانی مسمومطبق شهادتها، استاجی و موسوی با جداسازی زندانیان و ایجاد فضاهای خاص درون بند، عملاً فشارهای روانی را تشدید کردهاند. این سیاستها باعث افزایش تنش، افسردگی و بازگشت برخی زندانیان به مصرف مواد مخدر شده است. در واقع، به جای کمک به بازپروری، زندان بجنورد به محلی برای تخریب جسمی و روانی زندانیان تبدیل شده است.
آسیبپذیرترین قربانیان؛ زنان و مادران سرپرست خانوار
در میان زندانیان، زنانی که مادر و سرپرست خانوار هستند، بیشترین فشار را تحمل میکنند. بسیاری از این زنان نهتنها دغدغه زندگی خود، بلکه نگرانی دائمی برای سرنوشت فرزندانشان را نیز بر دوش دارند. محرومیت از مرخصی، نبود امکانات آموزشی و رفاهی، و فشارهای روانی مستمر، آنان را در وضعیت بحرانی قرار داده است.
نقض فاحش حقوق بشر در زندان بجنوردشرایط زندان بجنورد مصداق بارز نقض چندین اصل بنیادین حقوق بشر است:
ماده ۵ اعلامیه جهانی حقوق بشر: منع شکنجه و رفتار ظالمانه. تحقیر، اجبار به بیداری و شکنجه روانی زندانیان مصداق آشکار نقض این ماده است.
ماده ۹ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی: حق آزادی و امنیت فردی. استفاده ابزاری از مرخصی و تهدید دائمی، این حق را نقض میکند.
ماده ۱۰ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی: رفتار انسانی با زندانیان. کیفیت بسیار پایین غذا، سهلانگاری درمانی و آزارهای روانی، نقض مستقیم این ماده است.
ماده ۱۲ میثاق بینالمللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی: حق برخورداری از بالاترین استاندارد سلامت. بیتوجهی به بیماریها و سهلانگاری در درمان، سلامت زندانیان را به خطر انداخته است.
زندان بجنورد امروز به نمادی از سرکوب زنان و مادران در ایران تبدیل شده است؛ جایی که نهتنها حقوق اولیه انسانی رعایت نمیشود بلکه سیاستهای سیستماتیک برای تحقیر، تخریب روانی و جسمی زندانیان اعمال میشود. تجربههای تلخ زنان زندانی در این مرکز، بار دیگر ضرورت توجه جامعه بینالمللی و نهادهای حقوق بشری به وضعیت زندانهای ایران را یادآور میشود.
کانون حقوق بشر ایران را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:
تلگرام / ایکس / اینستاگرام / یوتیوب / فیسبوک
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر