۳۰ مرداد, ۱۴۰۴دستهبندی حقوق بشر
خانواده این دو شهروند بلوچ در طول ماههای گذشته بارها به نهادهای قضایی و امنیتی مراجعه کردهاند اما همواره با سکوت و بیپاسخی روبهرو شدهاند
کانون حقوق بشر ایران، پنجشنبه ۳۰ مردادماه ۱۴۰۴ – بنا به گزارشهای رسیده از زاهدان، دو شهروند بلوچ، ۱۷ و ۲۱ ساله، با گذشت نزدیک به ۱۰ ماه از زمان بازداشتشان همچنان در وضعیت نامشخص و بلاتکلیفی مطلق بهسر میبرند. این دو برادر به نامهای کامران اعتمادزاده (شهبخش) و یاسین شهبخش، در تاریخ ۸ آبانماه ۱۴۰۳ توسط نیروهای امنیتی بازداشت شدند و از آن زمان تاکنون، بدون برگزاری دادگاه و صدور حکم قانونی، در بازداشتگاههای مختلف نگهداری میشوند.
بازداشت ناگهانی در خیابان آزادگان زاهدان
به گفته منابع محلی، این دو شهروند بلوچ هنگامی که قصد داشتند برای کارگری به بندرعباس بروند، در خیابان آزادگان زاهدان توسط مأموران امنیتی بازداشت شدند. مأموران هیچ توضیحی درباره علت بازداشت ارائه نکردند و خانوادههای این دو جوان نیز در طول ماههای گذشته موفق به دریافت پاسخی روشن از مراجع قضایی و امنیتی نشدهاند. این وضعیت، مصداق بارز «بازداشت خودسرانه» است؛ اقدامی که بر اساس قوانین داخلی و تعهدات بینالمللی ایران، غیرقانونی و نقض آشکار حقوق بشر محسوب میشود.
وضعیت مبهم در بازداشتگاههاکامران اعتمادزاده، نوجوان ۱۷ ساله، در حال حاضر در کانون اصلاح و تربیت زاهدان نگهداری میشود و بنا بر گزارشها تحت فشارهای روحی و روانی قرار دارد. او به دلیل شرایط سنی و آسیبپذیری ویژهاش، نیازمند حمایت روانی و اجتماعی فوری است، اما مسئولان نهتنها چنین امکاناتی در اختیار او قرار ندادهاند، بلکه او را در شرایطی مبهم و پرتنش رها کردهاند. برادر او، یاسین شهبخش، نیز در زندان مرکزی زاهدان نگهداری میشود و مانند برادرش هیچگونه روند قضایی مشخصی برای پرونده او طی نشده است.
سکوت مسئولان و نگرانی خانوادهها
خانواده این دو شهروند بلوچ در طول ماههای گذشته بارها به نهادهای قضایی و امنیتی مراجعه کردهاند اما همواره با سکوت و بیپاسخی روبهرو شدهاند. آنها در شرایطی قرار دارند که نه میدانند اتهام رسمی فرزندانشان چیست و نه اطلاعی از سرنوشت نهایی آنان دارند. این بیخبری طولانیمدت، فشار مضاعفی بر خانوادهها وارد کرده و سلامت روانی آنها را نیز تهدید میکند.
بحران انسانی در زندان قرچک ورامین؛ زندانیانی سیاسی میان بیماری، تحقیر و مرگ خاموش گرفتارند
نگهداری زندانی سیاسی محمدعلی اکبری منفرد در زندان فشافویه؛ نقض فاحش حقوق یک زندانی بیمار
پیامدهای اجتماعی بازداشت خودسرانه
کارشناسان حقوق بشر معتقدند که تداوم بازداشت خودسرانه شهروندان بلوچ، بهویژه نوجوانان، تنها نقض حقوق فردی نیست بلکه پیامدهای اجتماعی گستردهای برای جامعه بلوچ به همراه دارد. ایجاد فضای رعب و وحشت، بیاعتمادی عمومی نسبت به نهادهای قضایی و امنیتی و تشدید شکافهای قومی و اجتماعی از جمله آثار مستقیم چنین اقداماتی است. بسیاری از فعالان مدنی هشدار دادهاند که ادامه این روند میتواند منجر به افزایش بیثباتی اجتماعی در مناطق محروم کشور شود.
نمونهای از تبعیض سیستماتیک علیه بلوچهادر حال حاضر، بازداشتهای خودسرانه در سیستان و بلوچستان به یک روند نگرانکننده تبدیل شده است. بسیاری از فعالان سیاسی این بازداشتها را بخشی از سیاستهای تبعیضآمیز سیستماتیک علیه شهروندان بلوچ در ایران میدانند. آنها معتقدند که شهروند بلوچ بیش از سایر گروهها در معرض بازداشتهای خودسرانه، محرومیت از محاکمه عادلانه و فشارهای امنیتی قرار دارد. بازداشت طولانیمدت کامران و یاسین شهبخش تنها یک نمونه از دهها مورد مشابه است که هر ساله در استان سیستان و بلوچستان گزارش میشود.
ضرورت ورود جامعه جهانی
با توجه به سکوت مقامات داخلی، خانوادهها و نهادهای مدنی خواستار ورود سازمان ملل و گزارشگر ویژه حقوق بشر به این پرونده شدهاند. آنها تأکید دارند که ادامه این وضعیت، نقض آشکار تعهدات بینالمللی ایران است و تنها با فشارهای بینالمللی میتوان مقامات را به پاسخگویی وادار کرد.
نقض حقوق بشر در بازداشت دو شهروند بلوچپروندهی بازداشت کامران و یاسین شهبخش نمونهای آشکار از نقض گسترده حقوق بشر در ایران است. مهمترین موارد نقضشده به شرح زیر است:
ماده ۹ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی: ممنوعیت بازداشت خودسرانه و الزام به ارائه سریع دلیل بازداشت و دسترسی به دادگاه.
ماده ۱۴ همان میثاق: حق برخورداری از دادرسی عادلانه، دسترسی به وکیل و محاکمه علنی.
ماده ۳ اعلامیه جهانی حقوق بشر: حق آزادی و امنیت شخصی که در بازداشت طولانیمدت بدون حکم قضایی نقض شده است.
کنوانسیون حقوق کودک (ماده ۳۷): ممنوعیت بازداشت خودسرانه کودکان و ضرورت کوتاهمدت بودن هرگونه بازداشت نوجوانان.
ماده ۵ اعلامیه جهانی حقوق بشر: ممنوعیت رفتارهای غیرانسانی و تحقیرآمیز، در حالی که کامران نوجوان ۱۷ ساله تحت فشارهای شدید روحی و روانی قرار دارد.
کانون حقوق بشر ایران را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:
تلگرام / ایکس / اینستاگرام / یوتیوب / فیسبوک
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر