۱۶ مهر, ۱۴۰۳دستهبندی گزارش ویژه
در مهرماه آمار اعدامها افزایش چشمگیری داشته است. تنها در روز ۱۰مهرماه ۱۳نفر و در روز ۱۱مهرماه ۱۷نفر اعدام شدهاند
سران حکومت در سالهای اخیر یکی از بالاترین نرخهای اعدام در جهان را به خود اختصاص دادهاند. این روند در ماههای اخیر شاهد افزایش چشمگیری بوده است. این افزایش قابل توجه در اعدامها نگرانیهای بسیاری را از سوی نهادهای حقوق بشری و بینالمللی برانگیخته است.
براساس آمارهای ثبت شده توسط کانون حقوق بشر ایران، در ۶ماه اول سال ۱۴۰۳در زندانهای مختلف حاکمیت دیکتاتوری و فاشیسم مذهبی حاکم بر ایران، دستکم ۳۷۰ نفر اعدام شده اند.
با توجه به انجام مخفیانه اعدامها و اعلام نشدن آن در رسانهها توسط قوه قضاییه بدیهی است که آمار واقعی بیش از این تعداد باشد.
آمار اعدامها در هر ماه
آمار اعدام در ۶ماهه نخست ۱۴۰۳
فروردین۱۴۰۳: ۲۳نفر
اردیبهشت۱۴۰۳: ۱۲۷نفر
خرداد۱۴۰۳: ۱۲نفر
تیر۱۴۰۳: ۳۰نفر
مرداد۱۴۰۳: ۱۲۶نفر
شهریور۱۴۰۳: ۶۹نفر
افزایش چشمگیر اعدامها در مهرماه
در مهرماه آمار اعدامها افزایش چشمگیری داشته است. تنها در روز ۱۰مهرماه ۱۳نفر و در روز ۱۱مهرماه ۱۷نفر اعدام شدهاند. در میان اعدام شدگان مهرماه تا کنون دستکم ۳زن به چشم میخورد. در یک اقدام دیگر پس از مدتها سران حکومت به اعدام در ملاء عام روی آورده در شهریورماه یک جوان در شاهرود اعدام شدند. در مهرماه نیز ۲زندانی در شهر خمین در ملاء عام اعدام شدند.
اعدامها در زندانهای بم، گرگان، دستگرد اصفهان، سپیدار اهواز، عادل آباد شیراز، ایلام، تربت حیدریه، مرکزی کرج، وکیل آباد مشهد، قزلحصار، اهر، گنبدکاووس، زنجان، کرمان، کاشان، سراوان، سمنان، خمین، بیرجند، کهنوج، زاهدان، دیزل آباد کرمانشاه، جیرفت، لاهیجان، لاکان رشت، بروجرد، چوبیندر قزوین و الوند همدان به اجرا درآمده است.
علت افزایش اعدامها
عوامل متعددی باعث افزایش اعدامها در زندانهای ایران شده است. در این بخش به برخی از این عوامل پرداخته میشود:
سرکوب اعتراضات و ایجاد جو رعب در جامعه
یکی از دلایل اصلی افزایش اعدامها در ماههای اخیر، سرکوب شدید اعتراضات مردمی است. اعتراضات سراسری در ایران که از سال ۱۳۹۶ به بعد آغاز شده است اصل نظام را نشانه رفته و خواهان تغییر و سرنگونی آن میباشد. سران حاکم بر ایران از اعدام به عنوان ابزاری برای ترساندن و خاموش کردن مخالفان خود استفاده میکند. کشتار زندانیان اجتماعی و فعالان سیاسی و مدنی به منظور ایجاد وحشت در جامعه و جلوگیری از گسترش اعتراضات از سیاستهای رایج این نظام به شمار میرود. بسیاری از کارشناسان معتقدند که حکومت از این روشها به عنوان ابزاری برای تثبیت قدرت خود استفاده میکند.
افزایش اعدامها پاسخی به چالشهای اجتماعی و بینالمللی
فشارهای سیاسی و بینالمللی بر ایران نیز یکی از دلایل دیگری است که موجب افزایش اعدامها شده است. در مواقعی که حکومت با چالشهای جدی داخلی همچون اعتراضات سراسری یا بحرانهای اقتصادی و بینالمللی مواجه میشود، تعداد اعدامها افزایش مییابد. این امر به عنوان راهکاری برای انحراف افکار عمومی و نشان دادن قدرت حکومت تلقی میشود.
پیامدهای اجتماعی و حقوق بشری
افزایش اعـدامها در ایران تأثیرات عمیقی بر جامعه و همچنین وضعیت حقوق بشر در این کشور دارد. این پیامدها در سه حوزه عمده قابل بررسی است:
ایجاد وحشت و ترس در جامعه
افزایش اعـدامها بهویژه در مواردی که بهطور علنی انجام میشود، با هدف ایجاد ترس و وحشت در جامعه و سرکوب هرگونه نارضایتی اجتماعی صورت میگیرد. این اعـدامها با هدف افزایش نگرانی و اضطراب عمومی در میان مردم انجام میشود.
نقض حقوق اولیه انسانی در نظام قضایی
افزایش اعـدامها، بهویژه بدون برگزاری محاکمههای عادلانه و علنی، نشاندهنده ضعف نظام قضایی ایران است. بسیاری از اعـدامها بهسرعت و بدون دسترسی متهمان به وکیل مستقل یا محاکمه علنی صورت میگیرد. این مسئله به شدت با اصول حقوق بشر بینالمللی در تضاد است و بسیاری از نهادهای حقوق بشری بارها به آن اعتراض کردهاند.
اعدامهای گسترده در ایران به طور جدی حقوق بشر را نقض میکند. حق حیات یکی از اساسیترین حقوق بشر است که به صراحت در اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاقهای بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی به آن اشاره شده است. سران حاکم بر ایران، با اجرای تعداد زیادی از احکام اعدام، بهویژه در مواردی که متهمان دسترسی به محاکمه عادلانه نداشتهاند، به صورت مداوم این حق اساسی را نقض میکند.
فقر و تاثیر آن بر افزایش جرائم
فقر گسترده در ایران به طور مستقیم با افزایش جرایمی نظیر قتل، سرقت، و قاچاق مواد مخدر مرتبط است. با وجود اینکه حکومت سعی دارد با افزایش تعداد اعـدامها این جرایم را کاهش دهد، اما این روش نه تنها کارآمد نبوده بلکه به تشدید مشکلات اجتماعی منجر شده است. بسیاری از کارشناسان معتقدند که سیاستهای اقتصادی نادرست، فساد سیستمی، و فشارهای بینالمللی موجب افزایش نابرابری و فقر در جامعه شده و به افزایش ناامنی اجتماعی دامن زده است.
طبق گزارشهای مختلف، بسیاری از اعـدامها در ایران به دلیل جرایم مرتبط با مواد مخدر انجام میشود. این در حالی است که عامل اصلی رشد قاچاق مواد مخدر در ایران فقر گسترده ناشی از سرقت ثروتهای عمومی توسط سران حکومت و ایادی آنها میباشد. بسیاری از افراد، بهویژه در مناطق محروم، به دلیل ناتوانی در تأمین معیشت خود، به تجارت مواد مخدر روی میآورند. حکومت بهجای پرداختن به ریشههای این مشکل، یعنی فقر و بیکاری، با اجرای اعـدام سعی در نمایش تصویری قاطع از خود دارد. اما این رویکرد نه تنها موجب کاهش جرایم نشده، بلکه منجر به افزایش نارضایتیهای اجتماعی و تشدید چرخه خشونت شده است.
قاچاق مواد مخدر و قتل، که بخش بزرگی از اعـدامها در ایران را تشکیل میدهند، بیشتر در مناطقی رخ میدهند که فقر و بیکاری به شدت رواج دارد. این مناطق شامل نواحی مرزی ایران و استانهایی با شاخصهای توسعه انسانی پایینتر میشوند. در این نواحی، افراد جوان به دلیل نداشتن امکانات مناسب زندگی و نبود فرصتهای شغلی، به سمت جرایم مواد مخدر کشیده میشوند.
اعـدام قاچاقچیان مواد مخدر و متهمان قتل بدون پرداختن به ریشههای اجتماعی و اقتصادی این جرایم، صرفاً یک راهکار موقتی و غیر مؤثر است. تحقیقات نشان دادهاند که در کشورهایی که سیاستهای جامعتری برای مقابله با جرایم اقتصادی و اجتماعی اتخاذ شده، نرخ اعـدام کاهش یافته و سطح جرایم نیز پایین آمده است.
بنبست حکومت و نیاز به تغییرات پایه
افزایش اعـدامها در ایران به ویژه در زمینه جرایم مرتبط با قتل و مواد مخدر، نتیجهای از ترکیب فقر گسترده، فساد سیستماتیک در حکومت و ناکارآمدی سیاستهای اقتصادی است. در حالی که حکومت تلاش میکند با سرکوب و اعـدام از اعتراضات مردمی جلوگیری کند، اما این رویکرد تنها به تشدید مشکلات اجتماعی و افزایش نارضایتیها منجر شده است. برای حل این بحرانها، نیاز به اصلاحات اساسی در سیاستهای اقتصادی و اجتماعی، مقابله با فساد و ترویج عدالت اجتماعی است. این حکومت نه میخواهد و نه میتواند به تغییرات اساسی دست بزند. تنها راه کاری که پیش روی مردم ایران است تغییر این نظام و برپایی نظامی مبتنی بر حاکمیت مردم است.
کانون حقوق بشر ایران را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:
تلگرام / توییتر / اینستاگرام / یوتیوب / فیسبوک
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر