۲۰ تیر, ۱۴۰۴دسته‌بندی حقوق بشر
مراسم بزرگداشت قیام ۱۸ تیر در زندان قرچک، در شرایطی برگزار شد که سرکوب اعتراضات مدنی و سیاسی در ایران ابعاد تازه‌ای یافته است
کانون حقوق بشر ایران، جمعه ۲۰ تیرماه ۱۴۰۴ – زنان زندانی سیاسی محبوس در بند قرنطینه زندان قرچک ورامین، با برگزاری مراسمی به یاد قیام تاریخی ۱۸ تیر ۱۳۷۸، خاطره جان‌باختگان و مفقودشدگان آن رویداد خونین را زنده نگه داشتند. این مراسم، با وجود محدودیت‌ها و فضای امنیتی سنگین زندان، به نمادی از مقاومت در برابر فراموشی و سرکوب تبدیل شد.
در سالروز یورش سازمان‌یافته نیروهای امنیتی و لباس‌شخصی‌ها به خوابگاه‌های دانشجویی در کوی دانشگاه تهران، جمعی از زنان زندانی سیاسی با خواندن سرودهای اعتراضی، روایت حوادث آن دوران را مرور کردند و با خانواده‌های دادخواه قربانیان اعلام همبستگی کردند. آنان تأکید کردند که «خون‌های ریخته‌شده در آن سال، نه خاموش شده و نه فراموش»، بلکه امروز در صدای هر معترض زنده است.
زندان قرچک ورامین، که از آن با عنوان یکی از بدترین زندان‌های ایران از نظر امکانات بهداشتی، درمانی و زیستی یاد می‌شود، به محل حبس ده‌ها زن زندانی سیاسی، عقیدتی و معترض تبدیل شده است. در چنین شرایطی، برگزاری هرگونه مراسم، حتی در سکوت و محدود، اقدامی شجاعانه و پرمخاطره به‌شمار می‌رود.
زنان زندانی با تکیه بر روحیه همبستگی و مقاومت، با برگزاری این مراسم یادبود، بار دیگر بر تداوم اعتراض به ظلم، تبعیض و استبداد تأکید کردند. آن‌ها از حوادث ۱۸ تیر به‌عنوان نمادی از ایستادگی نسل دهه هفتاد یاد کردند و گفتند: «آنچه آن شب در کوی دانشگاه آغاز شد، هنوز پایان نیافته است. ما ادامه‌دهنده راه آن دانشجویان هستیم.»
قیام ۱۸ تیر ۱۳۷۸ یکی از مهم‌ترین رخدادهای اعتراضی پس از انقلاب ۱۳۵۷ بود. اعتراضات در واکنش به توقیف روزنامه اصلاح‌طلب «سلام» آغاز شد، اما خیلی زود به خشم عمومی علیه سرکوب، سانسور و دیکتاتوری بدل شد. در جریان سرکوب خشونت‌بار، ده‌ها دانشجو به شدت مجروح، تعدادی کشته و بسیاری بازداشت و شکنجه شدند. همچنان شمار دقیق قربانیان آن حادثه در هاله‌ای از ابهام باقی مانده است.
زنان زندانی سیاسی در قرچک تأکید کردند که اگرچه سال‌ها از آن فاجعه گذشته، اما هنوز هیچ‌کدام از عاملان آن بازخواست یا محاکمه نشده‌اند.
ادامه سرکوب از ۱۸ تیر تا امروز
مراسم بزرگداشت در زندان قرچک، در شرایطی برگزار شد که سرکوب اعتراضات مدنی و سیاسی در ایران ابعاد تازه‌ای یافته است. از پایان جنگ در غزه و کاهش فضای رسانه‌ای بین‌المللی، موج تازه‌ای از بازداشت‌ها، فشار بر فعالان و اتهامات امنیتی مبهم مانند “همکاری با دولت متخاصم” شدت گرفته است.
طبق گزارش‌های منابع حقوق بشری، تنها در هفته‌های اخیر ده‌ها نفر از فعالان مدنی و کاربران شبکه‌های اجتماعی در سراسر کشور بازداشت شده‌اند. بسیاری از این افراد بدون دسترسی به وکیل یا دادگاه علنی، در سلول‌های انفرادی نگهداری می‌شوند و در معرض بازجویی‌های فشرده قرار دارند.
در چنین فضایی، دادگاه‌های انقلاب – که فاقد وجاهت حقوقی مطابق با موازین بین‌المللی‌اند – به صدور احکام سنگین حبس، شلاق و محرومیت‌های اجتماعی ادامه می‌دهند. کارشناسان حقوقی و سازمان‌های بین‌المللی بارها اعلام کرده‌اند که روند این دادگاه‌ها ناعادلانه، غیرشفاف و سیاسی‌کاری است.
وضعیت بحرانی مطلب احمدیان در زندان فشافویه؛ نیاز فوری به ۹ عمل جراحی و بی‌پاسخ ماندن مسئولان
بازداشت ۷ شهروند گیلانی و انتقال به زندان لاکان رشت؛ تشدید سرکوب‌ها پس از پایان جنگ
پس از حمله نظامی اخیر اسرائیل به تهران که زندان اوین را نیز در بر گرفت، بسیاری از زندانیان سیاسی به زندان‌های دیگر از جمله فشافویه و قرچک منتقل شدند. این زندان‌ها که اغلب فاقد شرایط استاندارد هستند، اکنون میزبان شمار زیادی از زندانیان سیاسی و عقیدتی‌اند که نه‌تنها از حق درمان و وکیل محروم‌اند، بلکه در شرایطی غیرانسانی نگهداری می‌شوند.
زندان قرچک که پیش‌تر به‌عنوان بازداشتگاه موقت برای مجرمان عادی شناخته می‌شد، اکنون به محل نگهداری زنان فعال سیاسی تبدیل شده است. طبق شهادت‌های متعدد، در این زندان کمترین امکانات بهداشتی، تهویه، تغذیه و دسترسی به پزشک نیز وجود ندارد.
برگزاری مراسم یادبود قیام ۱۸ تیر در زندان قرچک، بار دیگر توجه افکار عمومی را به وضعیت اسف‌بار زندانیان سیاسی در ایران جلب کرده است. این اقدام شجاعانه، در شرایط خفقان‌آور زندان، نمادی از پایداری در برابر ظلم و یادآور ضرورت حمایت بین‌المللی از زندانیان وجدان است.
از منظر حقوق بشر، شرایط زندان قرچک و روند غیرقانونی دادگاه‌های انقلاب، مصداق روشن نقض چندین اصل بنیادین از اعلامیه جهانی حقوق بشر و میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی هستند:
ماده ۵: هیچ‌کس نباید شکنجه یا با رفتار غیرانسانی و تحقیرآمیز روبرو شود.
ماده ۹: هر فردی حق دارد از آزادی و امنیت شخصی برخوردار باشد؛ بازداشت خودسرانه ممنوع است.
ماده ۱۰: هر فردی در زمان محاکمه، حق دارد از دادرسی منصفانه و علنی توسط دادگاهی بی‌طرف برخوردار شود.
ماده ۱۹: حق آزادی بیان و ابراز عقیده، حتی در زندان باید محترم شمرده شود.
در شرایطی که حاکمیت تلاش دارد صدای اعتراض را خاموش کند، زنان زندانی در قرچک نشان دادند که مقاومت، حتی از پشت میله‌ها نیز ممکن است.
کانون حقوق بشر ایران را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:
تلگرام / ایکس / اینستاگرام / یوتیوب / فیسبوک
.jpg)
.jpg)
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر