۱۲ تیر, ۱۴۰۴دستهبندی حقوق بشر
در سالهای اخیر مرگ زندانیان مانند امین اکبرزاده در نتیجه عدم رسیدگی پزشکی در زندانهای ایران روندی صعودی داشته است
کانون حقوق بشر ایران، پنجشنبه ۱۲ تیرماه ۱۴۰۴ – امین اکبرزاده، زندانی محبوس در زندان تبریز، روز سهشنبه ۱۰ تیر ۱۴۰۴، در پی بیتوجهی و فقدان رسیدگی پزشکی مؤثر، جان خود را از دست داد. این زندانی که به بیماریهای مزمن گوارشی و کلیوی مبتلا بود، با وجود وخامت حال، از دسترسی به درمان تخصصی محروم ماند.
محروم از درمان؛ مرگ در سکوتامین اکبرزاده، فرزند اکبر، اهل شهرستان باروق و ساکن تبریز، از جمله زندانیان محکوم به حبس بابت جرائم عادی بود. طبق گزارش منابع حقوق بشری، وی ماهها از درد و ناراحتی شدید رنج میبرد و علائم بیماریاش نشاندهنده وضعیت اضطراری جسمانی بود. اما مسئولان زندان تبریز نهتنها اقدام موثری برای درمان او انجام ندادند، بلکه از اعزام وی به مراکز درمانی خارج از زندان نیز جلوگیری کردند.
منابع مطلع میگویند که امین اکبرزاده پیشتر نیز چند بار برای اعزام درمانی درخواست داده بود، اما هر بار با پاسخ منفی مسئولان زندان روبهرو شد. گفته میشود حتی مراجعه خانواده او برای پیگیری وضعیت پزشکیاش، بینتیجه مانده بود.
استانداردهای درمانی؛ تنها بر روی کاغذ
در قوانین داخلی ایران و همچنین آییننامه سازمان زندانها، بر ضرورت رسیدگی درمانی به وضعیت جسمی زندانیان تأکید شده است. بر اساس ماده ۱۱۸ آییننامه اجرایی سازمان زندانها، کلیه زندانیان باید تحت معاینه و مراقبت منظم پزشکی قرار گیرند و در صورت نیاز، به مراکز درمانی خارج از زندان اعزام شوند.
با اینحال، در عمل این ماده قانونی در بسیاری از زندانهای ایران نادیده گرفته میشود. زندان تبریز در سالهای گذشته نیز سابقه محرومسازی زندانیان از خدمات پزشکی داشته و مرگ امین اکبرزاده، تازهترین مورد از این دست است که بار دیگر توجهها را به وضعیت بحرانی درمان در زندانها جلب کرده است.
وضعیت وخیم مطلب احمدیان؛ زندانی سیاسی محروم از درمان در زندان فشافویه
نادر تیموری؛ بازداشت در نیمهشب، بیخبری مطلق از سرنوشت او
مرگ خاموش؛ روند رو به افزایش قربانیان در زندانهای ایران
بررسی آمارهای منتشرشده از نهادهای حقوق بشری در سالهای اخیر نشان میدهد که مرگ زندانیان مانند امین اکبرزاده در نتیجه عدم رسیدگی پزشکی در زندانهای ایران روندی صعودی داشته است. تنها در سال گذشته، چندین مورد از مرگ زندانیان بر اثر سکته، عفونت، بیماریهای کلیوی یا قلبی گزارش شده که در بیشتر موارد، عامل مشترک «عدم اعزام به موقع به مراکز درمانی» و «فقدان امکانات پزشکی کافی» بوده است.
سیاست نادیده گرفتن درمان زندانیان، بهویژه آنهایی که به بیماریهای مزمن مبتلا هستند، مصداق شکنجه غیرمستقیم محسوب میشود. محرومسازی عامدانه از خدمات درمانی میتواند مصداقی از رفتار غیرانسانی و تحقیرآمیز تلقی شود که سلامت و جان افراد را به خطر میاندازد.
فقدان نظارت مستقل؛ بستر تداوم تخلفات
یکی از دلایل تداوم وضعیت وخیم بهداشتی در زندانهای ایران، فقدان نظارت مستقل و شفاف بر عملکرد مراکز بازداشت است. کمیتههای مستقل پزشکی یا هیئتهای بازرسی حقوق بشر به زندانها دسترسی ندارند و اغلب گزارشها از وضعیت زندانیان، تنها از طریق خانوادهها، فعالان حقوق بشر یا منابع غیررسمی منتشر میشود.
نقض حقوق بشر؛ محرومسازی درمانی و حق حیاتمرگ امین اکبرزاده در زندان تبریز، نمونهای آشکار از نقض حقوق بشر در زندانهای ایران است که در تضاد مستقیم با تعهدات بینالمللی جمهوری اسلامی قرار دارد. این مورد مشخص، چندین اصل بنیادین را زیر پا گذاشته است:
ماده ۶ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی: این ماده، حق حیات را بهعنوان بنیادیترین حق انسانی تضمین میکند. ممانعت از درمان پزشکی زندانی منجر به مرگ، مصداق نقض این ماده است.
ماده ۱۰ همان میثاق: تأکید میکند که با همه افراد محروم از آزادی، باید با احترام به شأن و کرامت انسانی برخورد شود. رها کردن زندانی بیمار بدون درمان، تحقیر کرامت انسانی است.
ماده ۱۲ میثاق حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی: دولتها را ملزم به تضمین دسترسی به بالاترین سطح قابل حصول سلامت جسمی و روانی میکند. نادیده گرفتن وضعیت پزشکی زندانیان، تضییع این حق بنیادین است.
اصول سازمان ملل درباره رفتار با زندانیان (قوانین نلسون ماندلا): اصل ۲۴ این قوانین تصریح میکند که زندانیان باید به همان سطح خدمات درمانی دسترسی داشته باشند که مردم خارج از زندان برخوردارند.
در نهایت، مرگ یک زندانی بهدلیل فقدان مراقبت پزشکی، نه یک حادثه، بلکه نتیجه مستقیم یک سیاست ناعادلانه و ساختار تبعیضآمیز است که باید پاسخگوی آن، نهادهای قضایی، امنیتی و دولت باشند.
کانون حقوق بشر ایران را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:
تلگرام / ایکس / اینستاگرام / یوتیوب / فیسبوک
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر