نقش پیشرو و رهبری زنان در جریان تظاهرات در شهرهای مختلف و پشتیبانی از جوانان معترض، یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های اعتراضات آبان ۹۸ بود و نشان‌دهنده حضور فعال و موثر زنان در مدیریت و هدایت اعتراضات است
کانون حقوق بشر ایران، یک‌شنبه ۲۵ آبان‌‌ماه ۱۴۰۴ – اعتراضات آبان ۹۸ به‌عنوان یک نقطه عطف حیاتی و بسیار مهم در تاریخ مقاومت اجتماعی ایران مدرن شناخته می‌شود و مشارکت فعال زنان در این خیزش سراسری، اهمیت فوق العاده بالا و تأثیر اجتماعی گسترده‌ای داشت.
این حضور فعال و پیشرو نه تنها نشان‌دهنده شجاعت، اراده، تاب‌آوری و ایستادگی زنان بود، بلکه نمایانگر توانایی آنان در شکل‌دهی به تغییرات اجتماعی، فرهنگی و حتی سیاسی در شرایطی بود که سرکوب شدید، محدودیت‌های گسترده و تهدیدهای مستمر اعمال می‌شد.
افزون بر این، حضور زنان به ایجاد الگوهای جدید رهبری جمعی، ارتقای انسجام گروهی و تقویت ظرفیت جامعه کمک کرد و تأثیرات آن در سطح محلی و ملی احساس شد، که بر اهمیت تاریخی اعتراضات آبان ۹۸ و نقش کلیدی زنان در آن می‌افزاید.
نقش پیشرو و رهبری زنان در جریان تظاهرات در شهرهای مختلف و پشتیبانی از جوانان معترض، یکی از برجسته‌ترین ویژگی‌های اعتراضات آبان ۹۸ بود و نشان‌دهنده حضور فعال و موثر زنان در مدیریت و هدایت اعتراضات است.
رسانه‌های رسمی و وابسته به نظام نیز ناچار به اذعان این نقش شدند. خبرگزاری فارس در ۲۹ آبان ۹۸ گزارش داد که زنان در محدوده سنی ۳۰ تا ۳۵ سال مسئولیت‌های کلیدی در هدایت اغتشاشات بر عهده داشتند. وظایف آنان تنها به مستندسازی وقایع از طریق عکس و فیلم محدود نبود، بلکه شامل مدیریت جریان حرکت مردم، توقف خودروها برای جلوگیری از عبور نیروهای امنیتی، هدایت گروه‌های کوچک، اطلاع‌رسانی سریع و ترغیب افراد به پیوستن به اعتراضات نیز می‌شد.
روزنامه جوان نیز به تأثیرپذیری زنان از مدل‌های مقاومت سازمان‌های پیشین اشاره کرده و نقش آنان در حمله به مراکز بسیج، تحریک و تشویق جوانان و هماهنگی اقدامات گروه‌های کوچک را برجسته دانست.
این امر نشان می‌دهد که زنان نه تنها در صفوف جلو حضور داشتند، بلکه در سازماندهی، برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری لحظه‌ای برای هدایت اعتراضات نقش تعیین‌کننده و گسترده‌ای ایفا کردند، و توانستند جریان اعتراضات آبان ۹۸ را به شکل منسجم و تأثیرگذار مدیریت کنند و اثرات آن را در سطح ملی تقویت کنند.
یکی از جنبه‌های کمتر دیده‌شده در تحلیل اعتراضات آبان ۹۸، سازمان‌یافتگی و هماهنگی دقیق میان زنان در میدان بود. آنان با تقسیم مسئولیت‌ها، ایجاد مسیرهای ارتباطی سریع و مدیریت حرکت‌های جمعی، عملاً ساختاری از رهبری غیرمتمرکز، اما کارآمد را به نمایش گذاشتند. این رویکرد نه تنها موجب پایداری اعتراضات شد، بلکه نشان داد زنان در شرایط پرتنش و خطر، توانایی تصمیم‌گیری و واکنش سریع دارند.
اذعان رسانه‌های حکومتی به میدان‌داری زنان
یکی از ویژگی‌های اخص اعتراضات آبان ۹۸ «میدان‌داری زنان در تظاهرات» بود به‌طوری‌که رسانه‌های حکومتی نیز بارها به این حقیقت اعتراف کردند. از جمله خبرگزاری فارس ارگان سپاه در ۲۹ آبان ۹۸ با چاپ تصاویری با اشاره به نقش هدایت‌گر زنان در تظاهرات نوشت:
پتانسیل تاریخی زنان و نقش مدیریتی
نقش زنان در اعتراضات آبان ۹۸ فراتر از حضور در خیابان‌ها بود؛ آنان مسئولیت‌های مدیریت میدانی، برنامه‌ریزی، سازماندهی و مستندسازی فعالیت‌ها را نیز بر عهده داشتند. این سطح از مشارکت نشان‌دهنده ظرفیت تاریخی زنان برای ایجاد تغییرات اجتماعی، سیاسی و فرهنگی است، ظرفیتی که حتی رسانه‌ها و نهادهای دولتی نیز نمی‌توانستند آن را نادیده بگیرند.
پشت‌بند ۴؛ تپه‌ای که مرگ در آن لانه داشت، گروه تحقیق کانون حقوق بشر ایران
اعدام ۸زندانی درکرمانشاه، خرم‌آباد، الیگودرز، ارومیه، قم و قزلحصار
توانایی سازماندهی و ابتکار عمل زنان
توانایی زنان در هماهنگی گروه‌های کوچک، آموزش و هدایت سایر شرکت‌کنندگان، مدیریت منابع محدود و اتخاذ تصمیمات لحظه‌ای در صحنه‌های اعتراض، نقشی بسیار پیشرو و بی‌سابقه در جنبش‌های اجتماعی ایران به نمایش گذاشت.
افزون بر این، زنان با استفاده از شبکه‌های ارتباطی محلی و اجتماعی، ایجاد استراتژی‌های نوآورانه برای حفظ ایمنی شرکت‌کنندگان و سازماندهی اقدامات مستمر در طول روزهای اعتراض، توانستند اثربخشی اعتراضات را افزایش دهند و همزمان روحیه جمعی و انگیزه گروه‌ها را حفظ کنند. این سطح از رهبری و ابتکار عملی، نشان‌دهنده ظرفیت بی‌پایان زنان برای تاثیرگذاری در جنبش‌های مردمی و شکل‌دهی به آینده سیاسی و اجتماعی کشور بود.
آمار قابل توجه زنان جان‌باخته در اعتراضات آبان ۹۸، نشان‌دهنده مشارکت گسترده و شجاعانه آنان در مبارزه علیه نظام حاکم است. شهرهای مختلف ایران، از تهران و کرج گرفته تا تبریز، اهواز، کرمانشاه و دیگر مناطق، شاهد فداکاری‌های بی‌بدیل و ایثارگرانه زنان بودند که همواره در خط مقدم مبارزه حضور داشتند. این واقعیت روشن می‌کند که محدودیت‌ها، سرکوب‌ها و سیاست‌های سرکوبگر حکومت نتوانست زنان را از حضور در میدان مبارزه باز دارد و حتی بر روحیه آنها افزوده شد.
این حضور، یک امر ناگهانی نبود. سابقه سرکوب زنان، اعدام و شکنجه زنان زندانی سیاسی در دهه شصت، در رگ و پوست جامعه ایران، ذخیره شده و زنان الگوهای خود را دارند. خشمی فزاینده نسبت به حاکمیتی سرکوبگر که زنان را مورد تحقیر و توهین قرار داده و از صحنه سیاسی جامعه ایران حذف نموده است.
ایثار و سازماندهی زنان در شرایط پرخطر
علاوه بر زنانی که جان خود را برای آزادی نثار کردند، بسیاری از زنان با دستگیری، تهدید، زندان و فشارهای روانی مواجه شدند، اما این تجربیات نیز نتوانستند اراده آنان برای ادامه مبارزه را کاهش دهند. افزون بر این، نقش زنان در حمایت از یکدیگر، سازماندهی گروه‌های همبسته و مراقبت از ایمنی دیگر شرکت‌کنندگان، نشان‌دهنده فداکاری چندوجهی و استقامت بی‌نظیر آنان در شرایط پرخطر بود. حضور آنان الهام‌بخش بخش‌های وسیعی از جامعه شد و نقش تعیین‌کننده زنان را در تحولات اجتماعی و سیاسی کشور تثبیت کرد.
پس از اعتراضات آبان ۹۸، زنان حتی وقتی که نیروهای امنیتی فشار زیادی وارد می‌کردند و سرکوب گسترده‌ای رخ می‌داد، به اعتراضات و فعالیت‌های خود ادامه دادند و حضورشان در خیابان‌ها و محل‌های تجمع بیشتر و چشمگیرتر شد.
آنها در اعتراضات بعدی نیز نقش فعال داشتند، (مثل تظاهرات علیه سرنگونی هواپیمای اوکراینی توسط سپاه پاسداران) و نشان دادند که می‌توانند جریان اعتراضات را هدایت و تقویت کنند.
ایجاد شبکه‌های حمایتی و تقویت جنبش
حضور زنان به ایجاد شبکه‌های حمایتی، هماهنگی گروه‌ها و اطمینان از ایمنی شرکت‌کنندگان کمک کرد و باعث شد دیگران هم اعتماد و انگیزه پیدا کنند. این روند تا اعتراضات ۱۴۰۱ ادامه پیدا کرد و نسل جدیدی از دختران شجاع وارد میدان شدند که می‌خواستند از حقوق خود و آزادی های خود و کشورشان علیه هرگونه دیکتاتوری دفاع کنند.
نقش رهبری و تأثیر بلندمدت زنان
زنان در رهبری، سازماندهی، هماهنگی و آموزش شرکت‌کنندگان جدید همیشه نقش داشتند و تأثیر آنها باعث شد جنبش‌ها پایدارتر و قدرتمندتر شوند و مقاومت در جامعه بیشتر شود.
به طور کلی، اعتراضات آبان ۹۸ و جنبش‌های بعد از آن نشان داد که زنان ایرانی نه تنها در صفوف اول هستند، بلکه می‌توانند رهبر باشند و نقش بزرگی در تغییرات سیاسی و اجتماعی کشور داشته باشند. آنها در ایجاد آگاهی، آموزش دیگران و تقویت روحیه جمعی مؤثر بوده و هستند.
این نقش نشان می‌دهد که زنان می‌توانند جامعه را تغییر دهند، با نابرابری‌ها مبارزه کنند و الهام‌بخش نسل‌های آینده باشند. حضور مستمر، فعال و خلاقانه آنها باعث شد که مردم دید بهتری نسبت به توانایی و جایگاه زنان در جامعه پیدا کنند و اهمیت آنها در مبارزه برای عدالت و آزادی روشن‌تر شود و تأثیر طولانی‌مدتی بر جنبش‌های اجتماعی داشته باشد.
کانون حقوق بشر ایران را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:
تلگرام / ایکس / اینستاگرام / یوتیوب / فیسبوک
.jpg)
.jpg)
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر