گزارش کمیته حقیقت‌یاب سازمان ملل از تداوم سرکوب اقلیت‌های ایران

۱۶ مرداد, ۱۴۰۳دسته‌بندی حقوق بشر

در گزارش کمیته حقیقت‌یاب هم‌چنین به آمار بالای جان‌باختگان در قیام سراسری ۱۴۰۱ از اقلیت‌های قومی اشاره کرده و علت آن را غلظت بالای نیروهای امنیتی و نظامی در این مناطق دانسته است

به گزارش کانون حقوق بشر ایران، سه‌شنبه ۱۶مردادماه ۱۴۰۳، کمیته حقیقت‌یاب کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد طی گزارشی از تداوم سرکوب اقلیت‌ها در ایران خبر داد. این گزارش مجموعه‌ای از نقض حقوق بشر توسط نیروهای امنیتی و اطلاعاتی سپاه پاسداران علیه اقلیت‌های قومی است که شامل، شلیک‌های منجر به مرگ غیرقانونی، اعدام‌های فراقانونی، دستگیری‌های خودسرانه، ناپدید‌سازی قهری، شکنجه، آزار و تجاوزات جنسی می‌باشد. بنا به این گزارش بسیاری از این نقض قوانین حقوق بشر را می‌توان در شمار جنایت علیه بشر دانست.

بخشی از گزارش کمیته حقیقت‌یاب سازمان ملل به تبعیض و خشونت علیه زنان و کودکان در اقلیت‌های قومی و سرکوب و اعدام آنها در ماه‌ها اخیر اشاره کرده است.

در این گزارش هم‌چنین به آمار بالای جان‌باختگان در قیام سراسری ۱۴۰۱ از اقلیت‌های قومی اشاره کرده و علت آن را غلظت بالای نیروهای امنیتی و نظامی در این مناطق دانسته است.

بخش‌های از گزارش کمیته حقیقت‌یاب سازمان ملل تحت عنوان «آنها ما را از انسانیت خارج کرده‌اند» در زیر آمده است

انتقال یک زندانی به سلول انفرادی جهت اجرای حکم اعدام

اعدام زندانی سیاسی رضا رسایی در زندان دیزل‌آباد کرمانشاه

آنها ما را از انسانیت خارج کرده‌اند

این کمیسیون در گزارش خود به شورای حقوق بشر در مارس 2024، به این نتیجه رسید که «اقلیت‌های قومی و مذهبی، و همچنین سایر اقلیت‌ها، به طور نامتناسبی تحت تأثیر واکنش دولت به اعتراضاتی که در سپتامبر 2022 آغاز شد، قرار گرفتند». این کمیسیون بر اساس تحقیقات خود، مشخص کرد که این اقلیت‌های آسیب‌دیده به‌ویژه کردها و بلوچ‌های قومی و نیز سایرین، از جمله ترک‌های آذربایجانی و عرب‌های اهوازی را تشکیل می‌دهند. ….

مأموریت در بررسی وضعیت اقلیت ها در ایران، عوامل ساختاری، حقوقی و اجتماعی-اقتصادی را در نظر گرفت که زیربنای تبعیض نهادینه شده و به حاشیه راندن آنها است. این اقدامات سازمان یافته است که اینها علل اصلی یا “توانمندساز” نقض فاحش حقوق بشر و جنایات تحت قوانین بین المللی، از جمله جنایات علیه بشریت، ارتکاب یافته علیه اعضای اقلیت های قومی و مذهبی در چارچوب اعتراضاتی هستند که در 16 سپتامبر 2022 آغاز شد. ….

ایران همچنین عضو میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی (ICCPR) است. این کمیسیون تأکید می کند که همانطور که در میثاق و در متن اعتراضات تصریح شده است، ایران حق اقلیت ها را برای برخورداری از فرهنگ خود، اظهار و انجام دین خود، یا استفاده از زبان خود و همچنین حقوق اقلیت ها شامل حق حیات، تحت شکنجه و بدرفتاری قرار نگرفتن، آزادی و امنیت شخصی، محاکمه عادلانه، آزادی اعتقاد و مذهب، آزادی بیان و اجتماعات مسالمت آمیز را نقض کرده است. …

این کمیسیون دریافت که جنایت علیه بشریت آزار و اذیت به دلایل جنسیتی که در چارچوب اعتراضات انجام شده است، با آزار و اذیت به دلایل قومی و مذهبی مطابق قوانین حقوق بشر تلاقی دارد.

با وجود فقدان اطلاعات رسمی دولت در مورد تعداد قتل‌های مرتبط با اعتراضات سپتامبر 2022، این کمیسیون بر آمار معتبر 551 نفر از 31 استان ایران، از جمله 49 زن و 68 کودک، تکیه کرد. کمیسیون الگویی را ایجاد کرد که به موجب آن نیروهای امنیتی به استفاده غیرضروری و نامتناسب از نیروی کشنده از جمله سلاح گرم متوسل شدند که منجر به مرگ و مجروح شدن معترضان و عابرین در شرایطی شد که خطر مرگ یا جراحت جدی قریب‌الوقوع وجود نداشت. علاوه بر این، از نیروی مرگبار برای متفرق کردن اعتراضات استفاده شد …

قطع اینترنت و دیگر ابزارهای سرکوب

دولت برای محدود کردن گسترش اعتراضات و واکنش قاطعانه در این استان ها به درجاتی بسیار گسترده تر از سایر نقاط کشور، اغلب به شیوه ای پیشگیرانه، به ابزار دیگری متوسل شد. به عنوان مثال، داده‌های اتصال که توسط ماموریت تجزیه و تحلیل شد، محدودیت‌های اینترنت و قطعی کامل را در زاهدان در 30 سپتامبر 2022 در جریان رویدادهای «جمعه خونین» نشان داد.

دستگیری خودسرانه اعضای اقلیت های قومی و مذهبی

در فقدان داده‌های رسمی جامع و تفکیک‌شده درباره بازداشت‌شدگان و زندانیان مرتبط با اعتراضات سپتامبر ۲۰۲۲، این کمیسیون داده‌های جمع‌آوری‌شده توسط سازمان‌های معتبر حقوق بشری را بررسی کرد که نشان می‌دهد تا تاریخ ۳۰ نوامبر ۲۰۲۳، حداقل ۹۳۶ مورد تأیید شده از معترضان بازداشت شده ثبت شده است. در سراسر کشور اگرچه به طور کامل نشان دهنده مقیاس تخمینی و گستردگی دستگیری های خودسرانه ای نیست که در این دوره صورت گرفت، اما این داده ها نشان می دهد که اقلیت ها به طور نامتناسبی تحت تأثیر قرار گرفته اند. از این تعداد 43 درصد یا 404 نفر کرد و 16 درصد یا 147 نفر بلوچ بودند.

همچنین زندانیان در شرایطی مانند رفتار غیرانسانی، ظالمانه یا تحقیرآمیز و در برخی موارد با شکنجه نگهداری می شدند. قربانیان از غذا محروم می‌شدند و در سلول‌های کوچک، غیربهداشتی و پر ازدحام جمع می‌شدند که در برخی مواقع حدود 50 زندانی در آن نگهداری می‌شدند. …

سرکوب فضای مدنی

در یک نمونه آشکار، در تاریخ 24 ژوئیه 2024، شریفه محمدی، فعال کارگری آذربایجان شرقی، به اتهام عضویت در گروه اپوزیسیون از سوی شعبه اول دادگاه انقلاب رشت به اتهام «شورش مسلحانه علیه نظام» به اعدام محکوم شد.

در 23 ژوئیه 2024، پخشان عزیزی، فعال کرد، نیز به اتهام عضویت در حزب حیات آزاد کردستان توسط دادگاه انقلاب تهران به اعدام محکوم شد. اسناد دادگاه نشان داد که او از جمله به دلیل نقشش در سازماندهی تظاهرات و ملاقات با خانواده های معترضان کشته شده محکوم شده است. …

توصیه ها

فوراً تمام اعدام های معترضان را متوقف کند و با در نظر گرفتن لغو آن، مهلت پایانی برای مجازات اعدام برقرار کند.

تمامی افرادی که در اعتراضات به طور خودسرانه از آزادی خود محروم شده اند، به ویژه زنان و کودکان را فورا و بدون قید و شرط آزاد کنید.

هرگونه اعمالی را که به دستگیری، بازداشت و شکنجه خودسرانه و همچنین تجاوز جنسی و سایر اشکال خشونت جنسی علیه اعضای اقلیت ها می رسد، متوقف کرده و از آنها در برابر انتقام جویی اطمینان حاصل کنید. …

کانون حقوق بشر ایران را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:
تلگرام / توییتر / اینستاگرام / یوتیوب / فیسبوک

اشتراک: