۱۷ تیر, ۱۴۰۳ دسته‌بندی گزارش ویژه
لیست بخش‌های مختلف
1. مقدمه
2. زمینه‌های قیام
3. مختصری درباره وقایع قیام
4. شرح سرکوب قیام و سرکوبگران آن
5. اهداف و دستآوردهای قیام
نگاهی به جایگاه قیام دانشجویان در ۱۸ تیر در جنبش مردم ایران علیه دیکتاتوری
1مقدمه
اگر جنبش دانشجویی در روز ۱۶آذر ۱۳۳۲ و سرکوب آن در دوران دیکتاتوری پهلوی بعنوان روز دانشجو نام‌گذاری شد، بدون تردید روز ۱۸تیر سال ۷۸ در دوران دیکتاتوری ولایت فقیه مهمترین، گسترده‌ترین، موثرترین نقطه عطف جنبش دانشجویی در طول تاریخ معاصر ایران است. زیرا در این روز و چند روز پس از آن، جنبش دانشجویی به بهترین شکل ممکن با جنبش سراسری مردم ایران پیوند خورد و خواسته فروخورده ۲۰ساله مردم ایران برای آزادی را فریاد کرد. به همین علت هم بود که تمام جناح‌بندی‌های درونی حاکمیت، در هماهنگی اقدام به سرکوب وحشیانه این قیام کرده و پرده از چهره اصلاح‌طلبان قلابی هم برداشته شد.
در قیام تیرماه ۷۸ ماهیت مانور فریب‌کارانه دوم خردادی‌ها توسط خاتمی، برملا شد و نیروهای سرکوب‌گر به دستور مستقیم او به کشتار و سرکوب دانشجویان اقدام کردند.
2زمینه‌های قیام
پیش زمینه این قیام دانشجویی در تیر ۱۳۷۸، سرکوب ۲۰ساله دانشجویان و مردم ایران توسط نظام حاکم بود. سرکوبی که شخص خمینی از همان روزهای آغازین حکومتش با بستن دانشگاه‌ها به اسم انقلاب فرهنگی آغاز کرد. این روند با تعطیلی دانشگاه‌ها، تصفیه گسترده اساتید و دانشجویان آغاز و تا تعیین انواع سهمیه‌ها برای ورود پاسداران و بسیجی‌ها و ایادی حکومت به دانشگاه‌ها و … ادامه پیدا کرد.
مرور زمان ثابت کرد که این نظام هرگز نمی‌توانست دانشگاه را به جولانگاه مشتی بسیجی و پاسدار تبدیل کند و جناح‌های درونی آن هم هرگز نمی‌توانستند این جنبش را به بدنه نیرویی خود تبدیل کرده و از آنها برای امتیاز گیری از ولی فقیه بهره‌مند شوند. با چنین پیشینه‌ای بود که توقیف روزنامه سلام به سکوی پرشی برای جنبش دانشجویی در این روز تبدیل شد.
3مختصری درباره وقایع قیام
تجمع اعتراضی از مقابل خوابگاه کوی دانشگاه تهران ساعت ۲۱ شب ۱۷تیر شروع شد هم‌زمان تجمع دیگری نیز در مقابل سینمای کوی، در اعتراض به توقیف روزنامه سلام آغاز شد. بلافاصله این دو تجمع به هم پیوسته و به بیرون دانشگاه راه برد.
نیروی انتظامی و انصار حزب‌الله و سرکوبگران لباس شخصی حوالی ۴ صبح به خوابگاه کوی حمله برده و دست به کشتار و ضرب و شتم وحشیانه دانشجویان زدند. همین حمله و هجوم باعث تشدید اعتراضات شد که ظهر همان روز با حمله بسیجی‌ها و لباس شخصی‌ها به کوی دانشگاه با شدت بیشتری ادامه پیدا کرد.
اعتراضات دانشجویی به سایر دانشگاه‌ها از جمله صنعتی شریف و امیرکبیر در تهران و به سایر شهرها مخصوصا تبریز و به خیابان‌های تهران گسترش پیدا کرده و ۵روز متوالی ادامه داشت. در این ۵روز شمار زیادی از دانشجویان مجروح و مصدوم شدند و عزت ابراهیم‌نژاد جان باخت و صدها تن نیز بازداشت شدند. عده ای از دانشجویان از جمله سعید زینالی در این روز مفقود شدند که هنوز هم دستگاه‌های حکومتی خبری از آنها نداده‌اند.
مادر سعید زینالی هنوز از سرنوشت فرزندش بی‌اطلاع است و چشم انتظار تنها یک خبر از او است. فرزندی که او را مأمورین و لباس شخصی‌های پاسدار از خانه دستگیر کرده و بردند اما هرگز نه خودش و نه حتی جسم بی‌جانش به خانه بازنگشت!
4شرح سرکوب قیام و سرکوبگران آن
زمانی که اعتراض دانشجویان از کوی دانشگاه و دانشگاه به درون جامعه کشیده شد هیولای وحشی استبداد، در هراس از یک قیام سراسری، طاقت نیاورده و چنگال‌های خونین خود را با حمله به خوابگاه و کوی دانشگاه در ۲نوبت نیمه شب و ظهر روز جمعه ۱۸ تیر به عریان‌ترین شکل ممکن بر تن بی‌سپر دانشجویان فرود آورد.
حملات و سرکوب توسط انصار حزب‌الله، لباس شخصی‌ها، نیروی انتظامی و سپاه پاسداران صورت گرفت. دستور حمله از شورای عالی امنیت ملی با امضا محمد خاتمی، رئیس جمهور وقت، صادر شد و توسط چماق به دستانی مثل قالیباف (که بر جنایت خود در آن روز افتخار می‌کند)، ذبیح الله بخشی، از عناصر شاخص انصار حزب الله و … در کف خیابان‌ها و صحن و کوی دانشگاه‌ها به مرحله اجرا درآمد.
دست آخر نیز یک نمایش مضحک تحت عنوان دادگاه و محاکمه عوامل این کشتار برای چند پاسدار دون پایه برگزار کرده و در نهایت نیز همه را تبرئه نمودند.
5اهداف و دستآوردهای قیام
قیام تیر سال ۷۸ اگر چه با شدت تمام توسط دیکتاتوری سرکوب شد و مجددا اعتراضات دانشجوی را تا سال‌ها در محاق برد؛ اما این آتش زیر خاکستر باقی ماند تا در قیام‌های سراسری سال‌های ۹۶، ۹۸ و ۱۴۰۱ شعله کشیده، اشکار و نمایان شود.
مهمترین نتایج قیام دانشجویان در تیر ۷۸ را می‌توان به شرح زیر بیان کرد :
۱.ثابت شد که دانشگاه همواره سنگر مبارزه علیه استبداد و دیکتاتوری است و دیکتاتورها با هر تدبیر و ترفند و سرکوبی، قادر به تغییر ماهیت آن نیستند چرا که دانشجو و دانشگاه هیچگاه با دیکتاتوری سرسازش نداشته است.
۲.ثابت شد که اصلاح‌طلب و اصولگرا در سرکوب و کشتار مردم تفاوتی با هم نداشته و متحد یکدیگر هستند. منشا شعار «اصلاح طلب، اصولگرا دیگه تمومه ماجرا» دانشجویان در اعتراض سراسری سال ۹۶ نیز از این قیام سرچشمه می‌گیرد
۳. ثابت شد پتانسیل عظیم انفجار نارضایتی و اعتراض علیه سرکوب و ستم، در دانشگاه‌ها و جامعه وجود دارد و می‌تواند با کوچک‌ترین جرقه، خرمنی از حریق بیافروزد.
۴. ثابت شد که برای گذار از این نظام استبدادی و تبهکار تحت نام ولایت فقیه راه‌های متعددی وجود ندارد. چرا که تمامیت خواهی هیولایی به اسم ولایت فقیه همه راه‌های گذار مدنی برای تغییر را به طور کامل مسدود کرده و به بن بست کشانده است. تنها راه گذار از نظام ولایت فقیه و رسیدن به آزادی از سرنگونی تمامیت آن با همه جناح‌هایش می‌گذرد.
کانون حقوق بشر ایران را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:
تلگرام / توییتر / اینستاگرام / یوتیوب / فیسبوک
.jpg)
.jpg)
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر