۱۶ شهریور, ۱۴۰۴دسته‌بندی حقوق بشر
آرش ذوالفقاری و سایر زندانیان سیاسی در بند ۵ زندان شیبان اهواز، اکنون با محرومیت‌های مضاعف مواجه هستند؛ از یک‌سو دسترسی محدود به امکانات اولیه بهداشتی و پزشکی، و از سوی دیگر فشار روانی ناشی از نگهداری در محیطی متشنج و ناامن
کانون حقوق بشر ایران، یک‌شنبه ۱۶ شهریورماه ۱۴۰۴ – آرش ذوالفقاری، زندانی محبوس در زندان شیبان اهواز، این روزها در شرایطی به‌سر می‌برد که آشکارا مصداق شکنجه سفید است. مقامات زندان برخلاف اصل تفکیک جرائم که هم در قوانین داخلی ایران و هم در کنوانسیون‌های بین‌المللی تصریح شده، او و ده‌ها زندانی سیاسی دیگر را در کنار متهمان جرایم اجتماعی و پرونده‌های خشن اسکان داده‌اند. این اقدام نه یک «اشتباه اداری»، بلکه بخشی از سیاست عامدانه و سیستماتیک دیکتاتوری حاکم برای شکستن روحیه زندانیان سیاسی است؛ سیاستی که عملاً امنیت روانی و جسمی آنان را به‌طور مداوم تهدید می‌کند.
بند ۵ زندان شیبان به‌طور رسمی ظرفیت نگهداری ۱۰۰ زندانی را دارد، اما اکنون بیش از ۱۲۵ زندانی سیاسی در این بند حضور دارند. در کنار این تراکم غیرقابل تحمل، مقامات زندان با انتقال زندانیان جرایم سنگین به همین بند، شرایطی ایجاد کرده‌اند که عملاً اصل تفکیک جرائم به‌کلی بی‌معنا شده است. به‌جای آن‌که متهمان سیاسی و عقیدتی در شرایطی جداگانه و مطابق با استانداردهای حقوقی نگهداری شوند، در کنار متهمان دیگر قرار گرفته‌اند تا فشار روانی دائمی بر آنان وارد شود.
شکنجه سفید؛ فشار روانی به‌جای شلاق
آنچه امروز بر آرش ذوالفقاری و هم‌بندی‌های او می‌گذرد، مصداق روشن شکنجه سفید است. در این روش، بدون نیاز به شلاق، انفرادی یا بازجویی‌های کلاسیک، زندانیان سیاسی در شرایطی قرار داده می‌شوند که هر لحظه احساس ناامنی و تهدید کنند. ازدحام جمعیت، عدم امکان استراحت کافی، محرومیت از آرامش روانی، تحمیل سر و صدای مداوم و نبود حریم شخصی، همگی ابزارهایی هستند برای شکستن مقاومت و فرسایش تدریجی روح و جسم زندانی.
آرش ذوالفقاری و سایر زندانیان سیاسی در بند ۵ زندان شیبان اهواز، اکنون با محرومیت‌های مضاعف مواجه هستند؛ از یک‌سو دسترسی محدود به امکانات اولیه بهداشتی و پزشکی، و از سوی دیگر فشار روانی ناشی از نگهداری در محیطی متشنج و ناامن. این وضعیت بخشی از روند گسترده‌ای است که مقامات زندان و دستگاه امنیتی آگاهانه برای بی‌اثر کردن صدای مخالفان به کار می‌گیرند.
اصل تفکیک جرائم در آیین‌نامه سازمان زندان‌ها به‌صراحت ذکر شده و دولت موظف است زندانیان سیاسی، عقیدتی و مطبوعاتی را در بندهای جداگانه نگهداری کند. اما در زندان شیبان، این اصل بارها زیر پا گذاشته شده است. افزون بر قوانین داخلی، چنین رفتاری با چندین ماده از اسناد بین‌المللی نیز در تضاد آشکار است:
ماده ۱۰ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی: تأکید می‌کند که تمام افراد محروم از آزادی باید با کرامت انسانی رفتار شوند.
ماده ۷ همان میثاق: هرگونه شکنجه یا رفتار غیرانسانی و تحقیرآمیز را منع کرده است.
قواعد نلسون ماندلا (حداقل استانداردهای رفتار با زندانیان): اصل تفکیک زندانیان سیاسی و متهمان جرایم خشونت‌آمیز را الزام‌آور دانسته است.
در چنین شرایطی، استمرار وضعیت فعلی برای آرش ذوالفقاری و دیگر زندانیان سیاسی نه تنها نقض قانون بلکه اقدامی سازمان‌یافته برای تحمیل شکنجه سفید محسوب می‌شود.
محکومیت ماموستا آیت غلامی؛ سرکوب روحانیان اهل سنت و تشدید اختناق در کرمانشاه
اعتصاب غذای امیرحسن اکبری منفرد در اعتراض به وضعیت بحرانی پدرش
هدف حکومت؛ سرکوب و ارعاب
تحلیلگران حقوق بشری بر این باورند که سیاست نقض اصل تفکیک جرائم در زندان شیبان و دیگر زندان‌های ایران، صرفاً یک غفلت یا سوءمدیریت نیست. بلکه بخشی از راهبرد کلان حکومت برای تشدید فشار بر مخالفان سیاسی و عقیدتی است. مقامات دیکتاتوری حاکم به‌خوبی می‌دانند که زندانی سیاسی، حتی در پشت میله‌های زندان، می‌تواند الهام‌بخش جامعه و نماد مقاومت باشد. از این رو، با استفاده از روش‌هایی چون شکنجه سفید، محرومیت از حقوق اولیه و نگهداری در شرایط ناامن، تلاش می‌کنند صدای این زندانیان را خاموش کنند.
آرش ذوالفقاری یکی از نمونه‌های بارز این سیاست است. او نه تنها از آزادی و حق بیان محروم شده، بلکه حتی ابتدایی‌ترین حقوق یک زندانی — یعنی حق برخورداری از محیطی امن و جدا از متهمان دیگر — نیز از او دریغ شده است.
کارشناسان روانشناسی زندان بارها هشدار داده‌اند که نگهداری زندانیان سیاسی در کنار متهمان دیگر، علاوه بر تهدید امنیت جانی، باعث فرسودگی روانی شدید می‌شود. اضطراب دائمی، احساس ناامنی، بی‌خوابی و مشکلات جسمی ناشی از ازدحام بیش‌ازحد، تنها بخشی از پیامدهای این وضعیت است. در بسیاری از موارد، زندانیان سیاسی پس از تحمل چنین شرایطی با اختلالات روانی جدی مواجه شده‌اند؛ اختلالاتی که آثار آن سال‌ها باقی می‌ماند.
درخواست اقدام فوری
وضعیت آرش ذوالفقاری نمونه‌ای روشن از نقض سیستماتیک حقوق بشر در زندان‌های ایران است. جامعه جهانی باید به این موارد توجه کند، چرا که ادامه این روند می‌تواند جان و سلامت ده‌ها زندانی سیاسی را به خطر اندازد. سازمان‌های بین‌المللی، از جمله شورای حقوق بشر سازمان ملل و گزارشگر ویژه وضعیت حقوق بشر در ایران، باید نسبت به سیاست شکنجه سفید و نقض اصل تفکیک جرائم واکنش فوری نشان دهند.
امروز آرش ذوالفقاری در زندان شیبان با وضعیتی دست‌وپنجه نرم می‌کند که نه قانونی است و نه انسانی. نقض اصل تفکیک جرائم و تحمیل شکنجه سفید، بخشی از سیاست عامدانه‌ای است که برای سرکوب مخالفان و ایجاد ارعاب در جامعه به‌کار گرفته شده است. این شرایط نشان می‌دهد که زندان در ایران تنها محل نگهداری زندانیان نیست، بلکه به ابزاری برای شکستن شخصیت، روحیه و مقاومت سیاسی زندانیان تبدیل شده است.
کانون حقوق بشر ایران را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:
تلگرام / ایکس / اینستاگرام / یوتیوب / فیسبوک
.jpg)
.jpg)
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر