۵ مهر, ۱۴۰۴دستهبندی گزارش ویژه
مدیران زندان و بنیاد تعاون بارها مدعی شدهاند که اشتغال زندانیان نقش مهمی در کاهش بازگشت به جرم دارد. اما واقعیت این است که اصلاح و بازپروری واقعی تنها در محیط آزاد و با ایجاد فرصتهای شغلی عادلانه امکانپذیر است
کانون حقوق بشر ایران، شنبه ۵ مهرماه ۱۴۰۴ – بررسیها نشان میدهد که آنچه حکومت ایران تحت عنوان «اشتغال زندانیان» تبلیغ میکند، در واقع نوعی بیگاری بردهوار است که به سود بنیاد تعاون زندانیان و صنایع وابسته تمام میشود. تازهترین اظهارات مدیر بنیاد تعاون زندانیان اصفهان بار دیگر ابعاد تکاندهنده این استثمار را آشکار کرده است.
سروش نیکاختر، مدیر بنیاد تعاون زندانیان اصفهان، اعلام کرده که بیش از ۴۳۰۰ زندانی در ۸۰ کارگاه فعال این استان مشغول کار هستند و در ششماهه نخست سال جاری بیش از ۹۰ میلیارد تومان به آنان «پرداخت» شده است. دستمزد ماهانه این زندانیان نزدیک به ۳ میلیون تومان است که حتی با حداقل دستمزد کارگران هم همخوانی ندارد.اما آنچه در این گزارشها مسکوت میماند، این واقعیت است که زندانیان نه تنها از بیمه اجباری محروم هستند، بلکه دستمزد آنان بسیار ناچیز و به دور از هر استاندارد عادلانه است.
چرا زندانیان از بیمه محروم میشوند؟مدیر بنیاد تعاون صراحتاً اذعان کرده است که بر اساس تفاهمنامه میان سازمان زندانها، وزارت کار و تأمین اجتماعی، اشتغال زندانیان مشمول بیمه اجباری نیست. او این تصمیم را «مشوقی برای کارفرمایان» توصیف کرده است. به بیان دیگر، دولت عملاً به کارفرمایان چراغ سبز داده است که با استفاده از زندانیان، بدون پرداخت بیمه و تعهد قانونی، به سودهای کلان دست یابند.
این یعنی زنـدانیان به جای برخورداری از حمایتهای اجتماعی و حقوق بنیادین، به نیروی کار ارزان و بیحقوق بدل شدهاند؛ وضعیتی که شباهتی آشکار با نظام بردهداری دارد.
سودهای یکسویه به جیب چه کسانی میرود؟
بر اساس همین تفاهمنامه، زندانیان تنها پوشش بیمهای «مسئولیت و حوادث» دارند که هیچ شباهتی به بیمه کارگران عادی ندارد. این وضعیت به صاحبان صنایع و بنیاد تعاون زنـدانیان اجازه داده است که از نیروی کار زنـدانیان بیشترین بهرهبرداری اقتصادی را کنند، بدون آنکه هزینه واقعی نیروی انسانی را بپردازند.
عملاً دستمزدهای ناچیز زنـدانیان، سودهای کلان و یکسویهای را برای بنیاد تعاون زنـدانیان و پیمانکاران مرتبط به همراه دارد. این چرخه نشان میدهد که بسیاری از زندانیان تنها به دلیل همین منافع اقتصادی، در زندان نگه داشته میشوند
آیا اشتغال زندانیان واقعاً به «اصلاح» کمک میکند؟مدیران زندان و بنیاد تعاون بارها مدعی شدهاند که اشتغال زندانیان نقش مهمی در کاهش بازگشت به جرم دارد. اما واقعیت این است که اصلاح و بازپروری واقعی تنها در محیط آزاد و با ایجاد فرصتهای شغلی عادلانه امکانپذیر است.
نگه داشتن زنـدانیان پشت میلهها و واداشتن آنان به کار اجباری نهتنها کمکی به بازپروری نمیکند، بلکه آنان را بیش از پیش در چرخه فقر، استثمار و بیحقوقی گرفتار میسازد. اگر حکومت واقعاً به دنبال کاهش جرم است، باید زنـدانیان را آزاد کرده و برای آنان شغلهای پایدار و بیمهشده در جامعه فراهم کند.
بیگاری یا کار قانونی؟تفاوت اصلی در اینجاست که کار قانونی همراه با حق انتخاب، دستمزد منصفانه و بیمه است؛ در حالیکه آنچه امروز در زندانها جریان دارد چیزی جز بیگاری بردهوار نیست. زندانی هیچ حق انتخابی ندارد، مجبور به کار در شرایط سخت است و در عین حال نه بیمه دارد و نه دستمزد او مطابق استانداردهای کارگری پرداخت میشود.
زندان لاکان رشت؛ بکارگیری سربازان در اعدامهای شبانه
شهریور ۱۴۰۴ خونبارترین ماه در سه دهه اخیر؛ بیسابقهترین موج اعدامها در ایران
نقض آشکار حقوق بشر در کار اجباری زنـدانیاناستثمار زنـدانیان از منظر حقوق بشر نقض آشکار چندین ماده از اعلامیه جهانی حقوق بشر است:
ماده ۴: ممنوعیت بردهداری و بیگاری
کار اجباری زنـدانیان بدون بیمه و دستمزد عادلانه، مصداق بارز بردهداری نوین است.
ماده ۲۳: حق کار با دستمزد منصفانه
زنـدانیان باید از حقوق برابر با دیگر کارگران برخوردار باشند؛ اما عملاً از حداقل حقوق کارگری هم محروماند.
ماده ۲۵: حق برخورداری از سطح زندگی مناسب
زنـدانیان با دستمزدهای ناچیز و عدم بیمه، از امکان تأمین نیازهای اساسی خود و خانوادههایشان محروم میشوند.
ماده ۱۰: حق محاکمه عادلانه
بسیاری از زنـدانیانی که تحت بیگاری قرار میگیرند، حتی از روند دادرسی عادلانه برخوردار نبوده و صرفاً برای تأمین نیروی کار ارزان در زندان نگاه داشته شدهاند.
زندان یا کارخانه استثمار؟زندانهای ایران بیش از آنکه محلی برای «اصلاح» یا «عدالت» باشند، به کارخانههای تولید سود برای نهادهای حکومتی و بنیاد تعاون تبدیل شدهاند. زنـدانیان به جای بازگشت به جامعه، در چرخدندههای استثماری گرفتار میشوند که کرامت انسانی آنان را نابود میکند.
اصلاح واقعی با آزادی زنـدانیان است نه بیگاری
اگر حکومت ایران واقعاً به دنبال اصلاح زنـدانیان و کاهش جرم است، باید زنـدانیان را آزاد کرده و آنان را در جامعه به کار بگمارد. تنها در این صورت میتوان به بازگشت واقعی آنان به زندگی عادی امیدوار بود.
اما سیاست کنونی، زندان را به میدان بردهداری مدرن بدل کرده است؛ جایی که زنـدانیان نه برای اصلاح، بلکه برای پر کردن جیب حکومت و کارفرمایان در بند نگاه داشته میشوند.
کانون حقوق بشر ایران را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:
تلگرام / ایکس / اینستاگرام / یوتیوب / فیسبوک












هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر