۱۸ شهریور, ۱۴۰۴دسته‌بندی گزارش ویژه
این ترکیب از قدرت مالی و پوشش امنیتی باعث شده که اراذل و اوباش در شیراز نه به‌عنوان گروه‌هایی حاشیه‌ای، بلکه به‌عنوان بازیگرانی تأثیرگذار در بافت سیاسی و اقتصادی شهر عمل کنند
کاربرد سازمان‌یافته اراذل و اوباش در ساختار سیاسی ایران، نه یک پدیده مقطعی بلکه بخشی ریشه‌دار از سیاست سرکوب و ایجاد رعب توسط حاکمیت است. مرور تاریخ معاصر نشان می‌دهد که از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲ تا سرکوب اعتراضات گسترده در ابتدای پیروزی انقلاب و دهه ۶۰ و پس از انتخابات ۱۳۸۸ و خیزش‌های ۱۳۹۶ و ۱۴۰۱، همیشه ردپای شبکه‌ای سازمان‌دهی‌شده از اوباش خیابانی وجود داشته است؛ شبکه‌ای که به شکل مستقیم یا غیرمستقیم زیر نظر دستگاه‌های امنیتی عمل کرده و مأموریت اصلی آن ایجاد فضای وحشت در خیابان‌ها و خاموش کردن صدای معترضان بوده است.
این مقدمه زمینه‌ای است برای ورود به بخش دوم گزارش که با جزئیات بیشتری به معرفی مهره‌های کلیدی این شبکه، نقش آنها در سرکوب‌های میدانی و نفوذشان در ساختار امنیتی و اقتصادی کشور خواهد پرداخت.
در این بخش می‌خواهیم به اراذل و اوباش حکومتی در استان فارس و نقش آنها در سرکوبی مردم و همچنین توزیع مواد مخدر اشاره‌ای داشته باشیم.
شهر شیراز، پس از تهران، به‌عنوان یکی از کانون‌های اصلی تجمع و فعالیت اراذل و اوباش در ایران شناخته می‌شود. برخی گزارش‌ها حتی حاکی از آن است که تعداد اراذل و اوباش فعال در شیراز از تهران نیز بیشتر است. این پدیده در سال‌های اخیر نه‌تنها به یک معضل اجتماعی بدل شده، بلکه با توجه به ارتباطات پنهان این گروه‌ها با برخی مراکز قدرت، به عاملی برای گسترش فساد، ناامنی و تضعیف بافت اجتماعی شهر تبدیل شده است. در این قسمت به معرفی اراذل و اوباش اصلی در سرکوب اعتراضات مردمی خواهیم پرداخت.
حضور آشکار در سطح شهر
امروزه در پارک‌ها، مراکز خرید، سینماها و بسیاری از اماکن عمومی شیراز، حضور پررنگ اراذل و اوباش به‌وضوح احساس می‌شود. آنان آزادانه و بدون هراس از نیروهای انتظامی یا امنیتی به توزیع مواد مخدر، ایجاد مزاحمت برای شهروندان و حتی تعرض به امنیت و نوامیس مردم مشغول‌اند. این آزادی عمل، پرسش‌های بسیاری را درباره چرایی و چگونگی حمایت پنهان دستگاه‌های قضایی و امنیتی از این گروه‌ها برمی‌انگیزد.
در سطحی بالاتر، سران و بزرگان این شبکه‌ها، به‌ویژه در حوزه قاچاق عمده مواد مخدر، نقش تعیین‌کننده دارند. آنان از پوشش‌هایی همچون کارخانجات، شرکت‌های ساختمانی یا حتی مراکز مذهبی و فرهنگی برای تطهیر چهره و سرمایه‌گذاری درآمدهای کلان خود بهره می‌برند.
نقش تاریخی در سرکوب اعتراضات
از سال ۱۳۸۸ و همزمان با قیام مردمی علیه نتایج انتخابات، نقش اراذل و اوباش در سرکوب اعتراضات بیش از پیش آشکار شد. در شیراز، دو نفر از مهره‌های اصلی این سازماندهی شناخته می‌شدند:
او فعالیت خود را به‌عنوان خرده‌فروش مواد مخدر و مشروبات الکلی در منطقه آستانه شیراز آغاز کرد و به همین دلیل به نام «رضا شیری» شهرت یافت. هرچند ظاهر فعالیت‌های او به اعزام سالانه گروهی از زائران کم‌بضاعت به مشهد و حضور فعال در کاروان‌های راهیان نور محدود می‌شد، اما واقعیت چیز دیگری بود. این کاروان‌ها پوششی برای حمل و جابه‌جایی مواد مخدر در مسیرهای طولانی بودند.
رضا شیری همچنین آشپزخانه‌های تولید مواد مخدر صنعتی را در شهرهای مختلف برپا کرد و به یکی از بازیگران اصلی توزیع گسترده این مواد تبدیل شد. او در اردیبهشت ۱۳۹۱ در کرج درگذشت. علت رسمی مرگ، زیاده‌روی در مصرف همزمان مشروبات الکلی و مواد مخدر اعلام شد، اما گزارش‌های غیررسمی از قتل او به دست باندهای رقیب خبر می‌دهند.
مهدی مطیع‌القوانین (حاج مهدی)
وی یکی از مهم‌ترین رهبران باندهای مواد مخدر و گروه‌های اوباش در شیراز بود. نسبت خانوادگی نزدیک او با محی‌الدین حائری، نماینده سابق ولی‌فقیه در استان فارس، به قدرت و نفوذش افزوده بود. حاج مهدی مراکز ترک اعتیاد متعددی راه‌اندازی کرد که عملاً
او دو شبکه بزرگ قاچاق را در شرق و جنوب کشور مدیریت می‌کرد و کاروان‌های مواد مخدر تحت امرش، محموله‌ها را از مرزهای شرقی تا شهرهای جنوبی حمل و پخش می‌کردند. مرگ او در فروردین ۱۳۹۸ خلأ بزرگی در رأس این شبکه ایجاد کرد.
جانشینی و ظهور نسل جدید اوباش
پس از مرگ مهدی مطیع‌القوانین، اختلافات شدیدی میان بزرگان اوباش شیراز برای جانشینی او شکل گرفت. سرانجام، نادر جوانمردی معروف به حاج نادر، توانست جایگاه او را تصاحب کند. حاج نادر که سابقه طولانی در قاچاق مواد مخدر داشت، اکنون رهبری اصلی شبکه اراذل و اوباش شیراز را بر عهده دارد.
او نه‌تنها از این طریق ثروت کلانی اندوخته، بلکه با ارتباطات گسترده با نهادهای قضایی، انتظامی و امنیتی، به‌ویژه نزدیکی به لطف‌الله دژکام، نماینده ولی‌فقیه در استان فارس، توانسته موقعیت خود را تحکیم کند.
نفوذ در ساختار اقتصادی و امنیتی
آنچه این شبکه را خطرناک‌تر می‌کند، صرفاً اقدامات خشونت‌آمیز یا قاچاق مواد مخدر نیست، بلکه نفوذ سیستماتیک آنان در ساختارهای اقتصادی و امنیتی است. سران این گروه‌ها با دریافت امتیازهای خاص، وام‌های کلان بانکی و استفاده از ارتباطات پشت‌پرده، به سرمایه‌داران بزرگ بدل شده‌اند. کارخانه‌ها، پروژه‌های ساختمانی عظیم و شرکت‌های تجاری، امروز بخش قابل‌توجهی از سرمایه‌های سیاه آنان را جذب کرده‌اند.
این ترکیب از قدرت مالی و پوشش امنیتی باعث شده که اراذل و اوباش در شیراز نه به‌عنوان گروه‌هایی حاشیه‌ای، بلکه به‌عنوان بازیگرانی تأثیرگذار در بافت سیاسی و اقتصادی شهر عمل کنند.
کارزار «سه‌شنبه‌های نه به اعدام» در هشتاد و پنجمین هفته؛ گسترش فریاد ملی علیه سیاست اعدام‌محور حکومت
هشتاد و پنجمین هفته کارزار «سه‌شنبه‌های نه به اعدام» در ۵۲ زندان کشور
پیامدهای اجتماعی و ضرورت شفاف‌سازی
حضور گسترده و آزادانه این گروه‌ها در سطح جامعه، پیامدهای ویرانگری برای امنیت روانی و اجتماعی شهروندان دارد. جوانان و نوجوانان در معرض مستقیم اعتیاد، خشونت و فساد قرار می‌گیرند و خانواده‌ها همواره نگران امنیت خود هستند.
از سوی دیگر، وقتی مردم شاهد مصونیت عملی این افراد در برابر قانون هستند، اعتماد عمومی به دستگاه‌های قضایی و انتظامی به‌شدت تضعیف می‌شود. این روند نه‌تنها به عادی‌سازی جرم و خشونت می‌انجامد، بلکه جامعه را در برابر فساد سازمان‌یافته بی‌دفاع می‌گذارد.
شیراز، به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین شهرهای ایران، امروز با پدیده‌ای پیچیده و ریشه‌دار به نام اراذل و اوباش مواجه است. از قاچاق مواد مخدر و جرائم سازمان‌یافته گرفته تا نفوذ در ساختارهای قدرت و اقتصاد، این شبکه‌ها توانسته‌اند جایگاهی خطرناک برای خود بسازند.
شناخت و افشای این ساختارها، نخستین گام برای مقابله با آنان و بازگرداندن امنیت به جامعه است. مردم شیراز و به‌طور کلی ملت ایران، تنها با ثبت این نام‌ها در حافظه تاریخی و مطالبه عدالت، می‌توانند مانع تکرار چرخه خشونت و فساد شوند. آینده این سرزمین در گرو آگاهی، شفافیت و ایستادگی در برابر این باندهای تاریک است.
در قسمت پایانی به شبکه میانی و نقش افراد رده پایین‌تر اراذل و اوباش در شهر شیراز خواهیم پرداخت.
کانون حقوق بشر ایران را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:
تلگرام / ایکس / اینستاگرام / یوتیوب / فیسبوک
.jpg)
.jpg)
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر