۱۲ تیر, ۱۴۰۴دسته‌بندی گزارش ویژه
زندان شیبان اهواز، هیچ سامانه سرمایشی فعالی در بندهای زندان وجود ندارد. در حالی که دمای محیط بیرونی در فصل تابستان به‌طور مداوم از ۵۰ درجه فراتر می‌رود
کانون حقوق بشر ایران، پنج‌شنبه ۱۲ تیرماه ۱۴۰۴ – زندان شیبان اهواز که در یکی از گرم‌ترین مناطق ایران قرار دارد، این روزها با بحرانی انسانی روبه‌روست که جان هزاران زندانی را تهدید می‌کند. نبود سامانه‌های سرمایشی در شرایطی که دمای هوا در تابستان به بالای ۵۰ درجه سانتی‌گراد می‌رسد، نه تنها زندگی زندانیان را به خطر انداخته، بلکه موجب تشدید بیماری‌ها، اختلال در تنفس، و افزایش فشار روانی در محیطی کاملاً کنترل‌شده شده است.
بر اساس گزارش‌های رسیده از داخل زندان شیبان اهواز، هیچ سامانه سرمایشی فعالی در بندهای زندان وجود ندارد. در حالی که دمای محیط بیرونی در فصل تابستان به‌طور مداوم از ۵۰ درجه فراتر می‌رود، فضای بسته و کم‌تهویه بندهای زندان با تراکم بالا، شرایطی نفس‌گیر و خطرناک برای زندانیان به وجود آورده است.
زندانیان در این شرایط تنها با پنکه‌هایی فرسوده یا حتی بدون هیچ وسیله‌ای برای خنک‌سازی، روزها و شب‌های گرم خوزستان را پشت سر می‌گذارند. نبود تهویه، تعریق مفرط، کم‌آبی، و خستگی مزمن از جمله پیامدهای مستقیم این شرایط است که در میان بسیاری از زندانیان دیده می‌شود.
افزایش بیماری‌های پوستی و شرایط بهداشتی فاجعه‌بار
گرمای شدید همراه با کمبود آب و فقدان خدمات بهداشتی منجر به گسترش بیماری‌های پوستی، به‌ویژه بیماری مسری گال، در میان زندانیان شده است. زندانیان مبتلا، بدون دریافت مراقبت‌های درمانی مؤثر، رها شده‌اند و اغلب در همان بندهای شلوغ، در تماس با دیگر زندانیان، قرار دارند.
در زندان شیبان اهواز، دسترسی به داروهای اولیه، لوازم بهداشتی، و حتی پزشک به‌شدت محدود است. گزارش‌ها حاکی از آن است که در مواقع بروز علائم جدی، اعزام زندانی به مراکز درمانی با موانع اداری، بی‌توجهی مأموران و حتی تعلل عمدی روبه‌رو می‌شود. این وضعیت نه‌تنها موجب تشدید بیماری‌ها شده، بلکه اعتماد زندانیان به سیستم را به‌طور کامل از بین برده است.
زندان شیبان اهواز، که در سال ۱۳۹۴ افتتاح شد، به‌جای آنکه مکانی برای بازپروری و رعایت حقوق زندانیان باشد، به دلیل تراکم بیش از حد، اکنون به نمادی از بحران در مدیریت زندان‌ها تبدیل شده است. گفته می‌شود این زندان، بین ۱۰ تا ۱۲ هزار زندانی را در خود جای داده، در حالی‌که ظرفیت واقعی آن بسیار کمتر از این میزان است.
بندهای زندان شیبان اهواز فاقد تهویه مناسب، نور کافی و فضای مناسب برای زندگی انسانی هستند. این ازدحام باعث افزایش تنش، خشونت، درگیری‌های روزمره، و بروز مشکلات روانی در میان زندانیان شده است. محیط آلوده، سرویس‌های بهداشتی ناکافی، و توزیع نامناسب غذا، دیگر چالش‌هایی است که در پی تراکم بالا ایجاد شده است.
خشم مردم همدان علیه سرکوب: اعتراضات در پی قتل دو جوان آفرودسوار توسط بسیجی مسلح
جان باختن امین اکبرزاده در زندان تبریز؛ محرومیت درمانی بار دیگر قربانی گرفت
فساد ساختاری و نبود نظارت مؤثر در زندان شیبان اهواز
یکی از مهم‌ترین عوامل بحرانی شدن شرایط در زندان شیبان اهواز، نبود نظارت مؤثر از سوی نهادهای قضایی و حقوق بشری است. گزارش‌های متعددی از برخوردهای تحقیرآمیز، خشونت فیزیکی و روانی، و فساد گسترده در ارائه خدمات داخل زندان منتشر شده است. برخی زندانیان گزارش داده‌اند که برای دریافت ابتدایی‌ترین خدمات، از جمله دسترسی به دارو یا ملاقات، ناچار به پرداخت رشوه یا تبعیت از دستورات غیرقانونی برخی مأموران شده‌اند.
اعتراض به این وضعیت، اغلب با واکنش‌های شدید همراه بوده است. زندانیانی که شکایت یا انتقاد می‌کنند، با تهدید به انتقال به بند انفرادی، قطع ملاقات یا حتی ضرب‌وشتم مواجه می‌شوند. این شرایط، زندان شیبان را به فضایی بسته و کاملاً در کنترل تبدیل کرده است که در آن نقض حقوق انسانی امری روزمره تلقی می‌شود.
زندان شیبان اهواز در استان خوزستان، شهرستان باوی، در مسیر بزرگراه شوشتر – اهواز قرار دارد. این منطقه از گرم‌ترین نقاط ایران است و دمای آن در تابستان می‌تواند از ۵۰ درجه نیز فراتر رود. با این حال، هیچ زیرساخت سرمایشی برای سازگاری با این اقلیم طراحی یا پیاده‌سازی نشده است.
شرایط اقلیمی خاص خوزستان ایجاب می‌کند که تمامی نهادهای زندان‌بان، به‌ویژه در طراحی زندان‌ها، موضوع گرما و نیاز به تهویه مناسب را جدی بگیرند؛ اما متأسفانه این موضوع به کلی نادیده گرفته شده است.
لزوم اقدام فوری در رابطه با زندان شیبان اهواز
وضعیت زندان شیبان اهواز، بازتابی تلخ از شرایط گسترده‌تری است که در سراسر زندان‌های ایران جریان دارد. گرما، بیماری، ازدحام، و نبود امکانات درمانی و سرمایشی، جان هزاران انسان را در خطر قرار داده است. نهادهای بین‌المللی، سازمان‌های حقوق بشری و افکار عمومی جهانی باید نسبت به این شرایط واکنش نشان دهند و دولت ایران را برای اصلاح فوری ساختار زندان‌ها و رعایت حقوق زندانیان، تحت فشار قرار دهند.
وضعیت بحرانی زندان شیبان اهواز، به‌ویژه در زمینه گرمای شدید، تراکم بالا، فقدان امکانات بهداشتی و درمانی، از نظر نهادهای حقوق بشری، مصداق آشکار نقض حقوق زندانیان و شکنجه غیرمستقیم است. این موارد بر اساس اسناد بین‌المللی زیر، به‌عنوان نقض حقوق بشر قابل استناد هستند:
ماده ۵ اعلامیه جهانی حقوق بشر
«هیچ‌کس نباید تحت شکنجه یا رفتارها و مجازات‌های ظالمانه، غیرانسانی یا تحقیرآمیز قرار گیرد.»
ماده ۷ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی
«هیچ‌کس نباید تحت شکنجه یا رفتار بی‌رحمانه، غیرانسانی یا تحقیرکننده قرار گیرد. به‌ویژه، هیچ‌کس نباید بدون رضایت آزادانه، مورد آزمایش پزشکی یا علمی قرار گیرد.»
ماده ۱۰ میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی
«با تمامی اشخاصی که از آزادی محروم هستند، باید با انسانیت و احترام به شأن ذاتی فرد انسانی رفتار شود.»
ماده ۱۲ میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی
این ماده بر «حق هر فرد به بهره‌مندی از بالاترین استاندارد قابل حصول سلامت جسمی و روانی» تأکید دارد. فقدان امکانات درمانی و سرمایشی در زندان شیبان نقض مستقیم این اصل است.
شرایط کنونی در زندان شیبان اهواز، نقض فاحش این مواد است و مصداق بارز بی‌توجهی نهادهای مسئول به حقوق ابتدایی و انسانی زندانیان، به‌ویژه در اقلیم‌هایی با شرایط حاد آب‌وهوایی محسوب می‌شود.
کانون حقوق بشر ایران را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:
تلگرام / ایکس / اینستاگرام / یوتیوب / فیسبوک
.jpg)
.jpg)
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر