۱۱ تیر, ۱۴۰۴دستهبندی گزارش ویژه
یورش سازمانیافته به روستای گونیچ، از ساعت ۵ صبح آغاز و تا حدود ساعت ۱۰ ادامه داشت. مأموران پس از محاصره کامل روستا، بدون هیچگونه هشدار قبلی به سمت زنان بلوچ که تنها با سنگ به مقابله برخاسته بودند، شلیک کردند
کانون حقوق بشر ایران، چهارشنبه ۱۱ تیرماه ۱۴۰۴ – موج تازهای از سرکوب خشونتبار در استان سیستانوبلوچستان آغاز شده است یک نمونه آن یورش به روستای گونیچ در شهرستان خاش است. این یورش نشانهای از تغییر فاز نیروهای امنیتی از درگیری خارجی به سرکوب داخلی است.
صبح روز سهشنبه ۱۰ تیرماه ۱۴۰۴، نیروهای سپاه پاسداران، اطلاعات سپاه و دیگر نیروهای امنیتی با یورشی گسترده به روستای گونیچ از توابع شهرستان خاش، جنایتی هولناک را رقم زدند که منجر به کشتهشدن یک زن بهنام خانبیبی بامری و زخمیشدن دستکم ۱۱ زن بلوچ شد.
بهگزارش منابع محلی و تصاویر منتشرشده، این یورش سازمانیافته به روستای گونیچ، از ساعت ۵ صبح آغاز و تا حدود ساعت ۱۰ ادامه داشت. مأموران پس از محاصره کامل روستا، بدون هیچگونه هشدار قبلی به سمت زنان بلوچ که تنها با سنگ به مقابله برخاسته بودند، شلیک کردند. قربانیان این یورش، از دختران نوجوان تا زنان میانسال، در حالی هدف گلولههای جنگی و ساچمهای قرار گرفتند که هیچ نشانی از تهدید مسلحانه از سوی آنها وجود نداشت.
یورش خونین به زنان بلوچ: اسامی مجروحانبر اساس اطلاعات تأییدشده، در حمله به روستای گونیچ، یک زن به نام خانبیبی بامری توسط نیروهای امنیتی به قتل رسید و ۱۱ زن دیگر مجروح شدند.
اسامی زنان مجروح شده در روستای گونیچ که به بیمارستان اعزام شدهاند به شرح زیر است:
«ریحانه بامری» ۲۱ ساله که در اثر شدت جراحات جنین خود را از دست داد.
«صبا بامری» ۱۷ ساله
«اسرا بامری» ۱۸ ساله
«فاطمه بامری» ۲۶ ساله
«مدینه بامری» ۲۴ ساله
«رحمبیبی بامری» ۳۲ ساله
«سنجملک بامری» ۴۵ ساله
«عسل بامری» ۲۰ ساله
«محدثه بامری» ۱۶ ساله
«مهتاب بامری» ۵۰ ساله
«لالی بامری» ۴۰ ساله
این اسامی تنها بخشی از فهرست زنان قربانی خشونت سیستماتیک در روستای گونیچ است.
تصاویر دلخراش منتشرشده از صحنه، حضور گسترده خودروهای زرهی، شلیک به سمت خانهها، و پوکه گلولههای جنگی در دست زنان بلوچ را بهوضوح نشان میدهد؛ شواهدی که بهروشنی از شدت و هدفمندبودن این سرکوب حکایت دارد.
پهپادها و عملیات از پیشطراحیشده
یکی از نکات مهم این عملیات، حضور پهپادهای نظامی در آسمان روستای گونیچ است که از رصد و برنامهریزی قبلی و هدفمند نیروهای امنیتی برای اجرای این یورش خونین حکایت دارد. کارشناسان حقوق بشری با اشاره به چنین جزئیاتی، بر این باورند که عملیات روز سهشنبه، اقدامی از پیش طراحیشده با هدف ارعاب مردم بلوچ و شکستن مقاومت اجتماعی آنها بوده است.
همزمانی سرکوب و ادعای بازداشت جاسوسانجالب توجه آنکه بهطور همزمان با انتشار اخبار مربوط به کشتار و زخمیکردن زنان بلوچ در گونیچ، خبرگزاریهای حکومتی از جمله تسنیم از «بازداشت ۵۰ جاسوس اسرائیل» در جنوب سیستانوبلوچستان خبر دادند. این ادعا از زبان نیروهای اطلاعات سپاه و با پوشش «رزمایش شهدای امنیت» مطرح شد. رسانههای حکومتی حتی مدعی شدند بازداشتشدگان قصد عملیات ایذایی و خرابکارانه علیه زیرساختهای اقتصادی و امنیتی استان را داشتهاند.
استفاده از اتهام «جاسوسی» بهعنوان ابزاری برای توجیه سرکوب گسترده در استان سیستانوبلوچستان است. ناظران سیاسی معتقدند حکومت در سالهای اخیر بارها از این تاکتیک استفاده کرده است تا سرکوب مخالفان و معترضان را با برچسب «وابستگی به بیگانه» مشروع جلوه دهد.
قتل دو جوان همدانی توسط بسیجیهای «آتشبهاختیار»
پرونده شهرک اکباتان؛ ضربوشتم و افزایش فشار بر متهمان
افزایش سرکوب پس از پایان تنشهای نظامی
اقدامات سرکوبگرانه در بلوچستان در حالی شدت یافته که تنش نظامی مستقیم ایران و اسرائیل با گذشت چند هفته بهطور رسمی به پایان رسیده و هیچگونه درگیری یا تهدید خارجی جدیدی در استان گزارش نشده است. اما همزمان با کاهش خطرات خارجی، دستگاههای امنیتی سیاست تمرکز دوباره بر سرکوب مخالفان و اعتراضات مردمی در استانهای محروم از جمله سیستانوبلوچستان را در پیش گرفتهاند.
بهاعتقاد کارشناسان، حکومت ایران پس از هر بحران خارجی، بهجای پاسخ به مطالبات انباشتهشده مردم مناطق محروم، از ابزار سرکوب گسترده برای کنترل فضای سیاسی و اجتماعی این مناطق استفاده میکند؛ سناریویی که بارها در سالهای گذشته پس از اعتراضات سراسری یا بحرانهای منطقهای تکرار شده است.
نقض حقوق بشر و مصادیق آن در حمله به گونیچشلیک مستقیم به زنان غیرمسلح و استفاده از گلولههای جنگی و پلاستیکی علیه شهروندانی که صرفاً بهدلیل اعتراض به حضور نیروهای نظامی سنگ در دست داشتند، مصداق بارز نقض ماده ۳ اعلامیه جهانی حقوق بشر (حق حیات، آزادی و امنیت) و ماده ۷ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی (ممنوعیت رفتار غیرانسانی و تحقیرآمیز) است. همچنین استفاده از ادعاهای اثباتنشده درباره جاسوسی برای توجیه سرکوب خشونتبار، اصول اساسی محاکمه عادلانه و حقوق بنیادین متهمان را نقض میکند
مواد مرتبط با نقض حقوق بشر در حمله به روستای گونیچ:
ماده ۳ اعلامیه جهانی حقوق بشر: حق حیات، آزادی و امنیت شخصی
شلیک مستقیم به زنان غیرمسلح و کشتن و زخمیکردن شهروندان بیدفاع، نقض آشکار حق حیات و امنیت است.
ماده ۵ اعلامیه جهانی حقوق بشر: ممنوعیت شکنجه و رفتار غیرانسانی یا تحقیرآمیز
حمله فیزیکی، شلیک گلوله و وارد کردن آسیب به زنان، از جمله سقط جنین اجباری، مصداق رفتار غیرانسانی و تحقیرآمیز است.
ماده ۷ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی: ممنوعیت شکنجه و رفتار بیرحمانه
استفاده از گلولههای جنگی و ضرب و شتم علیه زنان غیرمسلح، نقض این ماده است که ایران بهعنوان عضو میثاق موظف به رعایت آن است.
ماده ۹ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی: حق آزادی و امنیت فردی
بازداشت خودسرانه و ایجاد فضای رعب و وحشت در روستا بدون دستور قضایی و روند قانونی، نقض حق آزادی و امنیت شهروندان محسوب میشود.
ماده ۱۴ میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی: حق برخورداری از محاکمه عادلانه
استفاده از اتهامات بیاساس مانند «جاسوسی» برای توجیه خشونت و بازداشت بدون رعایت تشریفات قانونی و دسترسی به وکیل، ناقض حق برخورداری از محاکمه عادلانه است.
گزارشها از روستای گونیچ نشان میدهد که باوجود پایان تنشهای نظامی ایران و اسرائیل، حکومت از فضای بهوجود آمده برای سرکوب شدیدتر مخالفان داخلی سوءاستفاده کرده است. بهویژه در استان سیستانوبلوچستان که همواره یکی از محرومترین و سرکوبشدهترین استانهای ایران بوده، حمله اخیر بار دیگر نشان داد چگونه ساختارهای امنیتی از شعار «حفظ امنیت» برای خاموشکردن صدای اعتراضات مردم استفاده میکنند.
کانون حقوق بشر ایران را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید:
تلگرام / ایکس / اینستاگرام / یوتیوب / فیسبوک
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر